Ons gasverbruik verminderen met 15 procent, dat is de doelstelling van de Europese Commissie, maar is dat ook haalbaar? Energie-expert Joannes Laveyne (UGent) denkt alvast van wel. Al zullen zowel gezinnen, bedrijven als de overheid hun steentje moeten bijdragen.
De Europese Commissie stelt voor om het gasverbruik in de Europese Unie de komende acht maanden met 15 procent te beperken. Met het plan "Bespaar gas voor een veilige winter" wil commissievoorzitter Ursula Von der Leyen de Europese Unie wapenen voor een winter zonder of met fors verminderde gasleveringen uit Rusland.
De besparing is voorlopig op vrijwillige basis, maar er ligt ook een verordening op tafel die de doelstelling bindend kan maken voor de Europese lidstaten in een noodscenario met ernstige tekorten.
"Dat soort Europese aanpak vinden wij een goed idee", reageert premier Alexander De Croo op het voorstel van Von der Leyen. "Wij moeten als Europese landen echt een energieblok gaan vormen om ons te verdedigen in de energie-oorlog die Rusland tegen ons voert." De Croo denkt ook dat het voor ons land geen probleem zal zijn om die doelstelling te halen.
Waarom precies 15 procent?
Het voorstel Von der Leyen om in alle EU-landen 15 procent minder gas te gebruiken, is niet uit de lucht gegrepen. Een besparing van 15 procent zou in de praktijk namelijk neerkomen op zo'n 45 miljard kubieke meter gas. Dat is precies het tekort dat dreigt te ontstaan als Rusland de komende winter helemaal geen gas meer aan Europa zou leveren.
"Als Rusland de gastoevoer volledig onderbreekt, dreigt er een kloof van 30 miljard kubieke meter te ontstaan in een gemiddelde winter, een kloof van 45 miljard kubieke meter in een koude winter, of nog meer in een uitzonderlijk koude winter", zegt Europees commissaris voor Energie Kadri Simson. "En dat ondanks de extra leveringen van niet-Russisch gas via LNG en pijpleidingen."
15 procent minder gas verbruiken, hoe pakken we dat in ons land concreet aan? Wie zijn de grootverbruikers en welke strategie kan ervoor zorgen dat we zo weinig mogelijk nadelen ondervinden van de besparing? Energie-expert Joannes Laveyne weet dat België op dat gebied een voordeel heeft ten opzicht van onze buurlanden.
Gezinnen, gezinnen, gezinnen
In België is ongeveer de helft van het gasverbruik afkomstig van gezinnen. Volgens Laveyne kijken we best ook eerst in die richting als we als we willen besparen. "Omdat daar de gemakkelijkste besparing te behalen valt, die onze economie niet zal schaden", legt hij uit.
Bekijk op de onderstaande grafiek waarvoor gas in België vooral verbruikt wordt:
"Voor een gezin is het relatief eenvoudig om de thermostaat een graadje lager te zetten", zegt Laveyne. "De temperatuur met één graad verlagen komt al overeen met een besparing van zo'n 10 procent op je gasverbruik. Misschien moet je dan een extra trui dragen, maar au fond is dat het enige ongemak dat daarbij komt kijken. En zo bespaar je al meteen twee derde van wat de Europese Commissie vraagt."
"Als de EU vraagt om 15 procent minder te verbruiken, dan bedoelt ze 15 procent minder dan het gemiddelde verbruik van 2016 tot en met 2021", weet Laveyne. Het referentiepunt is dus ons verbruik van vóór de oorlog in Oekraïne.
"Het is interessant om te zien hoe de Belgische gezinnen de eerste zes maanden van dit jaar sowieso al 13 procent minder gas verbruikt hebben dan in dezelfde periode vorig jaar", merkt Laveyne daarover op. "De hoge aardgasprijzen hebben de gezinnen al aangezet om minder te gaan verbruiken. Die 15 procent is dus best wel haalbaar."
"Het is misschien een klein beetje pervers om die hoge gasprijs een geluk bij een ongeluk te noemen, maar eigenlijk helpt die hoge prijs wel om te besparen. De grootste drijfveer om minder te gaan verbruiken, is de hoge gasprijs."
Het is misschien een beetje pervers om de hoge gasprijs een geluk bij een ongeluk te noemen, maar eigenlijk helpt die prijs wel om te besparen
"In België heb je het voordeel dat het grootste verbruik bij de gezinnen ligt, waar het dus het meest eenvoudig is om te besparen", besluit Laveyne. Onze buurlanden zullen het volgens hem moeilijker hebben. "In Frankrijk bijvoorbeeld wordt aardgas voor een veel groter deel dan in België gebruikt door de industrie."
Industrie en een Belgisch voordeel
De industrie is de tweede grootste verbruiker van gas in ons land. Volgens Laveyne zou het gasverbruik van bedrijven beperken wel eens veel grotere, negatieve gevolgen kunnen hebben. "Bedrijven kunnen minder gaan verbruiken, maar dan gaan ze natuurlijk ook minder produceren, wat niet zo goed is voor onze economie."
Met besparen in de industrie, doe je de economie pijn. Met besparen bij particulieren doe je niemand pijn, en het is goed voor de portemonnee
Al denkt Laveyne dat de industriesector op dit moment ook al minder gas verbruikt, maar dan om een heel andere reden. "Exacte cijfers zijn er niet, maar mijn aanvoelen is dat er ook de industriesector op dit moment heel wat minder verbruikt, maar dan vooral omdat heel wat bedrijven besluiten om minder te produceren, omdat de prijzen van de grondstoffen gewoonweg te duur zijn."
Al heeft België wat gas betreft wel een voordeel ten opzichte van onze buurlanden. "Het is misschien ironisch, want we hebben het voortdurend over de hoge energieprijzen in ons land, maar in België valt de gasprijs best nog mee. De gasprijs op Zeebrugge Trading Point is voortdurend dertig tot vijftig euro lager per megawatt uur dan bijvoorbeeld de marktprijs van gas in Nederland. In Duitsland is het nog erger."
Plots is België dus een bron van aardgas geworden voor een aantal andere landen
Dat komt volgens Laveyne omdat België een belangrijk aanvoerland voor gas geworden is, nu de aanvoer vanuit Rusland is opgedroogd. "Wij hebben een heel goede gasinfrastructuur, met verbindingen met Noorwegen en de Britse gasvelden. Plots is België dus een bron van aardgas geworden voor een aantal andere landen. Belgische bedrijven zijn zo zeker beter af in ons land dan in het buitenland."
De overheid en gascentrales
Ook de overheid kan haar steentje bijdragen, door bijvoorbeeld ook in overheidsgebouwen de thermostaat lager te zetten, of 's nachts alle lichten te doven.
De overheid kan ook proberen om de twee kerncentrales die binnenkort zullen sluiten, toch nog langer open te houden. "Het zou nuttig zijn om te bekijken of die twee reactoren toch niet nog wat langer kunnen draaien. Want één reactor staat toch al snel gelijk met anderhalve gascentrale die anders zou moeten draaien."
Eén reactor staat toch al snel gelijk met anderhalve gascentrale
Zo komen we meteen ook bij de gascentrales uit. Ook besparen op elektriciteit kan helpen om het gasverbruik terug te dringen, want een deel van onze elektriciteit wordt opgewekt door gascentrales. In de extra gascentrales die gebouwd worden om in 2025 een volledige kernuitstap op te vangen, ziet Laveyne nog niet meteen een probleem. "Laten we hopen dat deze crisis tegen dan al lang in het verleden ligt."
0 件のコメント:
コメントを投稿