Voor het eerst sinds december 2017 wordt in de Kamer over een echte begroting gestemd. Bevoegd staatssecretaris Eva De Bleeker (Open VLD) beseft dat de cijfers niet nóg bloedroder kunnen worden.
De 46-jarige De Bleeker is een van die nieuwkomers in de regering-De Croo, waarbij zelfs Wetstraat- watchers zich afvroegen: ‘Eva, wie?’. Maar binnen Open VLD was de Brabantse al heel lang aan haar weg aan het timmeren. Acht jaar schepen in Hoeilaart, vier jaar voorzitter van de vrouwenafdeling, vier jaar lid van het partijbureau en bij de jongste voorzittersverkiezingen op het juiste paard - Egbert Lachaert - gewed.
‘Ik zat in zijn campagneteam. Toen voor de derde regeringspost gezocht werd naar een vrouw uit Vlaams-Brabant met een economische achtergrond, is Egbert bij mij uitgekomen. Soms moet je wat geluk hebben.’
Tweede lockdown kost 4 miljard
De tweede lockdown kost de overheid 4 miljard euro aan bijkomende uitgaven. Dat blijkt uit cijfers van staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD). Het geld gaat vooral naar extra steunmaatregelen voor ondernemers, tijdelijke werkloosheid en meer budget voor de zorg. Tussen maart 2020 en maart 2021 zullen de federale en regionale overheden 23 miljard in de strijd geworpen hebben tegen corona.
U was elf jaar aan de slag bij de Europese Commissie. Is het dan met enige gêne dat u uw oud-collega’s een van de slechtste begrotingsresultaten van Europa moet voorleggen?
Eva De Bleeker: ‘Eigenlijk was het oordeel van de Europese Commissie niet zo negatief. Er werd opgemerkt dat België serieuze maatregelen heeft genomen om de economie te redden en dat de toename van de schuldgraad op middellange termijn niet zo’n probleem is.'
'De Commissie heeft haar strenge begrotingsregels zelf losgelaten omdat ze beseft dat de focus nu op het blussen van de brand moest liggen. Maar zodra ze weer aanknoopt met het normale begrotingsbeleid, zullen wij dat ook doen. Ik ben een aanhanger van begrotingsdiscipline.'
'En dus ben ik het helemaal eens met gouverneur Pierre Wunsch van de Nationale Bank dat je een schuldgraad van 120 procent niet te lang mag aanhouden. Relance na crisissen gaat meestal gepaard met inflatie en rentestijgingen. We mogen niet wachten tot dan om de discipline terug te brengen.’
Waarom kwam de Belgische begroting slechter uit de crisis dan die van veel andere EU-landen? We zitten nu met Italië, Spanje, Frankrijk en Griekenland echt in een lamentabel clubje.
De Bleeker: ‘Omdat onze startbasis veel slechter was. Tussen de val van de regering-Michel en de vorming van de regering-De Croo zat een periode van bijna twee jaar zonder volwaardige begroting, zonder rem op de uitgaven en met een parlement dat de ene losse flodder na de andere afschoot, zonder aan de budgettaire impact te denken. Dat was geen goed beleid.'
'Een andere factor is dat we in de eerste coronagolf zwaarder getroffen zijn dan andere landen, Nederland in het bijzonder. Ik ben benieuwd om over pakweg een jaar de eindbalans te kunnen opmaken. Doordat Nederland nu in een volledige lockdown gaat, zullen zij dieper in de buidel moeten tasten.’
De Nationale Bank voorspelde deze week dat het begrotingstekort voor de rest van de legislatuur op 6 procent blijft hangen. Jullie ambitie om in 2024 naar -3,4 procent te gaan, lijkt nu al onhaalbaar.
De Bleeker: ‘Dat beeld is ietwat vertekend. De Nationale Bank heef geen rekening gehouden met een aantal maatregelen uit het regeerakkoord waar nog geen uitgewerkte wetgeving achter steekt. De vakministers zijn daar nu aan bezig en ik heb er vertrouwen in dat het goed komt. Maar de evolutie van het tekort zal uiteraard vooral afhangen van de economische parameters, waar we op dit moment geen zicht op hebben.’
Is het een optie om bij de eerstvolgende begrotingscontrole de meerjarendoelstelling af te zwakken?
De Bleeker: ‘Nee. Het traject is uitgezet richting -3,4 procent en daar blijven we bij. We moeten het tekort verkleinen.’
Eva De Bleeker (46)
Handelsingenieur Eva De Bleeker was meer dan tien jaar als ambtenaar bij de Europese Commissie aan de slag op diverse directoraten-generaal. Tot Egbert Lachaert haar naar de regering stuurde. Bij Open VLD is ze al 20 jaar actief, waarvan acht jaar als schepen in Hoeilaart en vier jaar als voorzitster van de vrouwenafdeling.
Bent u bij uw aantreden niet geschrokken? U hebt een begrotingstabel gekregen waarvan de uitgaven waren uitgewerkt, maar niet de inkomsten. Geen enkele economische hervorming is klaar.
De Bleeker: ‘Een begroting is altijd een raming. De doelstellingen van het regeerakkoord zijn duidelijk. Een hele belangrijke is het opkrikken van de werkzaamheidsgraad.'
'Minister van Werk Pierre Dermagne (PS) zal daarvoor met een plan moeten komen en daar werkt hij al aan. Intussen heeft minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) al een pak wetsontwerpen afgeleverd die de beoogde inkomsten moeten realiseren.’
Een minister van Begroting moet de ‘ambetanterik’ van de regering zijn, zegt Johan Vande Lanotte (sp.a) altijd. Bent u dat al of wacht u tot corona voorbij is?
De Bleeker: ‘Ik zit er nu al kort op. Alles wat uitgegeven wordt, moet passen binnen de afspraken van de begroting en er moet een positief advies zijn van de Inspecteur van Financiën. Als dat niet het geval is, geef ik geen groen licht. Alleen kan ik gezien de uitzonderlijke toestand van vandaag niet zeggen dat collegiaal genomen corona- beslissingen te ver gaan. Simpelweg omdat we nog altijd de brand aan het blussen zijn en alle steunmaatregelen gewoon nodig zijn.'
95 procent van de genomen maatregelen zijn er ‘boenk’ op
'95 procent van de genomen maatregelen zijn er ‘boenk’ op. Bij het uitrollen van het relancebeleid zal ik uiteraard scherp toezien op het nut van maatregelen en hun effect op de lange termijn. Zomaar wat geld uitdelen, is niet de bedoeling. De focus moet op duurzame groei liggen, want het is ook een hogere groei die het begrotingstekort doet verkleinen.’
Ik vraag me sterk af of u er de discipline nog in krijgt. De sfeer lijkt op dit moment echt wel: ‘De kraan staat nu toch open, dus er kan nog iets bij.’
De Bleeker: ‘Dat is een vertekend beeld. Op 6 november is het laatste pakket met 38 steunmaatregelen afgeklopt binnen de regering en daar blijft het voorlopig bij. Maar die maatregelen worden nu een voor een omgezet in wetgeving en gecommuniceerd, waardoor het lijkt alsof er de hele tijd nieuwe uitgaven bijkomen. Dat is niet het geval.’
Vindt u die bijkomende premie voor tijdelijk werklozen van Dermagne goed beleid?
De Bleeker (aarzelt): ‘Het is natuurlijk niet iets dat rechtstreeks leidt tot economische groei en relance. Het is een maatregel die bedoeld is om de koopkracht en dus ook de consumptie van die tijdelijk werklozen op peil te houden, maar helaas valt er vandaag minder te consumeren.'
'Het jongste rapport van de Nationale Bank heeft aangetoond dat de gezinnen 22 miljard euro extra hebben opzijgezet. Het is cruciaal dat we nu een kader creëren dat maakt dat die mensen dat geld weer in de economie pompen.’
Hoe gaat u dat doen?
De Bleeker: ‘De sleutelfactor is vertrouwen. Zowel bij de ondernemers als bij de consumenten. Daarvoor is perspectief op veilige investeringen en werkzekerheid nodig, maar ook een gunstig klimaat op wereldniveau. De belangrijkste voorwaarde is dat de crisis onder controle is. Met de komst van het vaccin zijn we op goede weg.'
'Vervolgens moeten we de 5 miljard euro die België uit het Europees herstelfonds kan putten, spenderen aan het stimuleren van toekomstgerichte sectoren. Bedrijven en sectoren die het voor corona al moeilijk hadden, zullen de crisis vermoedelijk niet doorstaan. Dat betekent dat we ook volop moeten inzetten op het opleiden en herscholen van werknemers.’
Wat wordt uw antwoord als Ecolo afkomt met een nieuwe gratis railpass als relancemaatregel?
We moeten dat hele kabinettensysteem toch eens stevig tegen het licht houden
De Bleeker: ‘Dan zal ik de strenge tante zijn. Bij mijn weten staat dat nergens in het regeerakkoord. Er is op dit moment consensus in de regering dat het laatste pakket dat we voorstelden evenwichtig en sterk genoeg is en dat de kraan niet kan blijven openstaan.’
Intussen stijgen de kabinetsbudgetten wel, blijft de oppositie benadrukken.
De Bleeker: (zucht) ‘Ik was er nog niet bij toen de werkingskredieten in de onderhandelingen zijn vastgelegd. Ik denk dat dat met de beste bedoelingen is gebeurd: per kabinet daalt het budget. Maar globaal kom je inderdaad bij een hoger bedrag uit omdat er zeven regeringspartijen en zeven vicepremiers zijn.'
'We hadden ons die miserie kunnen besparen, denk ik. We moeten dat kabinettensysteem toch eens stevig tegen het licht houden. Ikzelf vertrouw het operationele werk nu al zoveel mogelijk aan de administratie toe en werk met een klein kabinet. Zo doen de Scandinavische landen het en daar moeten wij ook naartoe.’
0 件のコメント:
コメントを投稿