NieuwsEconomie
Een recessie lijkt afgewend, de inflatie koelt af en de koopkracht van gezinnen neemt toe. Volgens de vooruitzichten van het Federaal Planbureau gloort er hoop aan de economische horizon.
1. Economische groei remt af maar stopt niet
De oorlog in Oekraïne en het Chinese zerocovidbeleid gaven de wereldeconomie vorig jaar rake klappen. Toch groeide het Belgische binnenlands product in 2022 nog met 3,1 procent. Het Planbureau verwacht dat die economische groei in 2023 vertraagt tot 1 procent. Maar de economie blijft dus wel groeien.
“De Belgische economie heeft tot dusver blijk gegeven van een opmerkelijke veerkracht”, zegt Igor Lebrun, adviseur bij het Federaal Planbureau. “Een recessie lijkt vermeden en de economische horizon zou in de loop van dit jaar geleidelijk moeten opklaren.”
Dat het allemaal beter lijkt mee te vallen dan gevreesd, is volgens econoom Paul De Grauwe (London School of Economics) te wijten aan de aanvankelijke overreactie van markten en overheden. “De hoge energieprijzen waren geen gevolg van schaarste, maar van paniek.”
Het is volgens het Planbureau vooral de consumptie door gezinnen die de economie overeind houdt. Er zit wel wat onzekerheid op de groeiprognose, stipt het Planbureau aan. Veel hangt af van hoe het conflict in Oekraïne verder verloopt, het herstel van de Chinese economie en het verdere verloop van de inflatie.
Hoewel een afgewende recessie goed nieuws lijkt, is dat volgens econoom Geert Noels (Econopolis), niet noodzakelijk zo. “Een korte recessie is niet noodzakelijk slecht. Dat het de overheid nu handenvol geld kost om die af te wenden, is op de lange termijn mogelijk slechter.”
2. Inflatie koelt af
De Belgische inflatie piekte in oktober 2022 op 12,3 procent en is in januari 2023 teruggevallen tot 8,1 procent. “In oktober 2023 zou de inflatie volgens de prognose zelfs onder 1 procent duiken”, zegt econoom Geert Noels (Econopolis). “Dat is toch een hele opluchting.”
Het Planbureau verwacht voor 2023 een gemiddelde inflatie van 4,5 procent, tegenover 9,6 procent vorig jaar. “Dat blijft eigenlijk te hoog”, zegt econoom Peter De Keyzer (Growth Inc). “Tussen 2010 en 2020 stegen de prijzen in België elk jaar gemiddeld met minder dan 2 procent.”
De inflatiedaling is voor een groot stuk toe te schrijven aan de dalende energieprijzen. Hoewel de elektriciteits- en aardgasprijzen in historisch perspectief hoog blijven, verwacht het Planbureau dat ze vanaf deze maand telkens lager zullen liggen dan in dezelfde maand in 2022, en zo de inflatie zullen remmen.
Ook de overheidsmaatregelen spelen een rol. Zo besliste de overheid onlangs om de btw op aardgas en elektriciteit op 6 procent te houden, en niet zoals gepland in april opnieuw te verhogen tot 21 procent.
De daling van de inflatie verhult echter een toename van de zogenoemde onderliggende inflatie, wanneer je de dalende energieprijzen buiten beschouwing laat. Onder meer voeding en diensten blijven nog even duurder worden. Die onderliggende inflatie zou volgens het Planbureau pieken in het eerste kwartaal van 2023, maar op het eind van het jaar nog steeds 4 procent bedragen, wat bijzonder hoog is.
De spilindex zou pas in augustus 2023 nog eens worden overschreden, met als gevolg een verhoging van de sociale uitkeringen in september en verhoging van de ambtenarenlonen in oktober.
3. Gezinnen krijgen meer koopkracht
Terwijl de inflatie afneemt, doet de indexering de lonen en sociale uitkeringen toenemen. Het Planbureau verwacht dat het beschikbaar inkomen van gezinnen dit jaar met 4,2 procent zal toenemen.
Die toename komt er na een daling met 1,6 procent in 2022, een terugval die vooral te wijten was aan de hoge inflatie gecombineerd met een uitgestelde loonindexering, vooral bij werknemers die hun loon pas begin dit jaar geïndexeerd zagen.
“De koopkracht van de consument is door de automatische loonindexering goed beschermd”, zegt De Keyzer. “Daar staat tegenover dat de hogere loonkosten onze internationale concurrentiepositie aantast. Dat kan er op langere termijn toe leiden dat jobs verdwijnen.”
Heel wat mensen zijn volgens De Grauwe overgecompenseerd. “Dan is het niet verwonderlijk dat de koopkracht hoog blijft”, aldus De Grauwe. “Daar staan echter hoge overheidsuitgaven tegenover. De overheid zou nu eigenlijk een aantal van die maatregelen moeten terugschroeven, en bijvoorbeeld de accijnzen op energie verhogen. Maar dat durven onze politici niet.”
4. Minder nieuwe jobs, lagere huizenprijzen
In 2022 kwamen er ruim 100.000 nieuwe jobs bij. Het Planbureau verwacht dat dat er in 2023 maar 38.000 zullen zijn. Een logisch gevolg van de verwachte lagere economische groei. De werkgelegenheidsgraad zou daardoor slechts lichtjes stijgen, van 72 procent in 2022 tot 72,3 procent dit jaar. “Dat blijft een pak slechter dan onze buurlanden”, aldus Noels. De komst van Oekraïense vluchtelingen die slechts in beperkte mate hun weg naar de arbeidsmarkt vinden, remt volgens het Planbureau de stijging van de werkgelegenheidsgraad.
De investeringen in woningen namen in 2022 nog met 2,1 procent toe, maar het Planbureau verwacht in 2023 een daling met 1,5 procent, onder meer als gevolg van de gestegen hypotheekrentes. “De kortetermijnrente is inmiddels met 3 procentpunt gestegen ten opzichte van 2021” zegt De Keyzer. “Dat betekent dat een gezin dat 1.000 euro in de maand kan afbetalen nu tienduizenden euro’s minder kan lenen dan twee jaar geleden. Met meer dan waarschijnlijk een daling van de huizenprijzen tot gevolg.”
0 件のコメント:
コメントを投稿