Gaat de inflatie - het cijfer dat aangeeft hoeveel duurder het leven wordt - nog verder de hoogte in schieten de komende maanden? Professor economie Koen Schoors (UGent) ziet dat niet meteen gebeuren. "Eigenlijk is de inflatie nu al een beetje een overschatting", zegt hij in "Terzake".
Het leven is de voorbije maand opnieuw flink duurder geworden: de consumptieprijzen liggen gemiddeld 12,27 procent hoger dan in oktober vorig jaar. Een inflatie dus van ruim 12 procent, het hoogste peil in bijna 50 jaar. "Dat is natuurlijk extreem hoog", zegt professor Schoors. "Het heeft heel veel te maken met energieprijzen. Voor een gedeelte zijn die nu al aan het dalen. We verwachten dat dat deel van de inflatie in de toekomst sterk zal dalen."
Inflatiecijfers van ruim 17 procent, zoals Nederland optekent, ziet professor Schoors dan ook niet meteen gebeuren hier. "Volgens mij is de inflatie nu al een beetje een overschatting omdat energiebedrijven nu nog de prijs verhogen terwijl hun kostprijs al aan het verlagen is. De prijzen van nieuwe contracten zijn nog doorgestegen in september, terwijl de gasprijs in oktober heel sterk gedaald is en ook elektriciteitsprijzen zijn aan het dalen. Dus ik denk dat dat stuk van de inflatie langzaam aan uit inflatie zal gaan."
Waar komt die hoge inflatie vandaan?
We krijgen al goed een jaar af te rekenen met fors stijgende prijzen. "Na corona was er een enorme stijging van de vraag, het aanbod kon niet volgen. Daar bovenop kwam dan de oorlog in Oekraïne waardoor de kostprijs voor energie steeg", legt Koen Schoors uit.
De Europese Centrale Bank (ECB) grijpt in door de rente te verhogen. "Dat heeft ze net gedaan voor de derde keer. Lenen wordt dan duurder, mensen consumeren en bedrijven investeren daardoor minder. Dan koelt de economie af, daardoor verdwijnt het probleem een beetje", aldus Schoors. Al zien we dat effect pas enige tijd later.
Maar tegelijk ziet Schoors dat de overheden "te breed met geld strooien en niet alleen die mensen redden die moeten gered worden". "Dan krijg je de ECB die remt en de overheid die gas geeft. Dan krijg je een auto waar rook uit de banden komt."
"Het indexmechanisme van onze lonen vergroot het probleem"
In dat licht ziet professor Schoors ook een probleem met het Belgische systeem waarbij de lonen automatisch geïndexeerd worden. Dat systeem zorgt ervoor dat de koopkracht enigszins in stand wordt gehouden wanneer de prijzen stijgen. Maar dat creëert ook een spiraal, stelt Schoors.
"Energie en voeding worden duurder. Daardoor gaan op een bepaald moment de lonen stijgen door indexatie. Voor alle bedrijven stijgen dan de kosten, die ze gaan doorrekenen in hogere prijzen. De inflatie wordt zo breder." Schoors is naar eigen zeggen niet per se een tegenstander van een automatische indexering van de lonen. "Maar zoals het nu werkt, vergroot het het probleem", klinkt het.
Volgens de professor zit in de index niet per se wat mensen echt betalen. "In de index zit bijvoorbeeld de prijs van een nieuw energiecontract. Dat betekent dat een aantal mensen die nu nog niet veel voelen omdat ze nog een vaste prijs hebben, op die manier te veel beloond worden." Er wordt op die manier ook te veel rekening gehouden met speculatieve prijsstijgingen van de energie, vindt Schoors.
0 件のコメント:
コメントを投稿