De gedachteBart Eeckhout
Bart Eeckhout is hoofdcommentator.
In de politiek is ‘nieuw’ een relatief concept. In de aanloop naar 1 mei lanceert Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zo een idee dat helemaal niet zo nieuw is: de basisbaan, een betaalde baan die langdurig werkzoekenden verplicht zouden moeten aannemen, op straffe van het verlies van uitkering. John Crombez, Rousseaus voorganger, lanceerde krek hetzelfde voorstel. Het enige wat nieuw is aan deze handige recyclage is dat het ideetje nu wel debat opwekt, maar dat heeft meer te maken met het imago van de politicus die het idee vertolkt.
Op het eerste gezicht lijkt de basisbaan een eenvoudige oplossing voor twee problemen tegelijk: een moeilijk te activeren groep structurele werkzoekenden enerzijds en een resem taken die onvervuld blijven omdat ze maatschappelijk misschien wel waardevol kunnen zijn, maar onmogelijk rendabel te krijgen. Denk aan extra toezicht op school, of een buddy voor rusthuisbewoners, die doet waar zorgpersoneel geen tijd voor heeft.
Je zou het een socialistische versie van de gemeenschapsdienst kunnen noemen: je wordt verplicht tot activiteit, maar je krijgt er wel een volwaardig loon en statuut voor in de plaats. Het ontlokt bij sommige progressieven meteen de kritische vraag of dit wel een ‘links’ idee is – een vraag die bij Crombez niet gesteld werd, over imago gesproken. In wezen past de basisbaan perfect in de klassiek sociaal-democratische visie op de welvaartstaat. Genereuze solidariteit berust er op de voorwaarde dat ieder naar eigen vermogen zijn deel doet.
Natuurlijk is er ook stevige inhoudelijke kritiek mogelijk. Het belangrijkste bezwaar is wel dat al veel trajecten en statuten uitgeprobeerd zijn om de betrokken doelgroep aan de slag te krijgen. Met het resultaat dat we nu zien. Een andere kwestie is dat dit, bij enig succes, een erg duur project dreigt te gaan worden, dat een nieuw en ruim stelsel van overheidstewerkstelling creëert. De brug naar de gewone arbeidsmarkt blijft wankel.
Toch is het te eenvoudig om dit idee af te serveren als niet meer dan een traditionele 1-meiballon. Wie het Vooruit-voorstel wat grondiger leest, merkt dat aan de uiteindelijke basisbaan een lang en intensief traject van begeleiding voorafgaat. Daar zit het echte probleem. De VDAB blijkt op dit moment onvoldoende in staat om deze belangrijke doelgroep van langdurige werkzoekenden te begeleiden en te helpen.
Eigenlijk is dat een kleine schande, want werkzoekenden begeleiden is de absolute kerntaak van dit agentschap. Een jonge, goed opgeleide nieuweling wegwijs maken op de arbeidsmarkt, dat lukt wel, maar het wordt wat anders bij mensen met een complexere geschiedenis. Dan zegt de VDAB-computer al te makkelijk simpelweg ‘no’. Het is terecht dat Vooruit dit probleem benoemt.
Het probleem is zelfs breder. Denk aan De Lijn, zelfs Kind en Gezin, en nu dus de VDAB. Nog niet zo gek lang geleden waren dit boegbeelden van goede overheidsdienstverlening, nu wankelen ze op lemen poten. De Vlaamse overheid mag zich bezinnen.
0 件のコメント:
コメントを投稿