AnalyseBpost
Na een gespannen Kamerzitting over Bpost zit vicepremier Petra De Sutter (Groen) nog altijd stevig op haar stoel in de federale regering. Toch dreigen heel wat losse eindjes alsnog problemen te veroorzaken. ‘Bpost heeft een gat in de romp en er is geen manier om dat te dichten.’
Petra De Sutter zit nog maar tweeënhalf jaar in de regering, maar qua politiek vernuft moet ze niet onderdoen voor de oude rotten in het vak. Tijdens de langverwachte parlementaire hoorzitting over de schandalen bij Bpost weerkaatste de groene voogdijminister kalm en beredeneerd de vele vragen die op haar werden afgevuurd. De Sutter hoeft dus niet meteen te vrezen voor een vroegtijdige exit uit de regering, zoals haar groene collega Sarah Schlitz onlangs te beurt viel.
Het contrast in aanpak was groot. Toen de staatssecretaris van Ecolo onlangs in opspraak kwam omdat ze haar persoonlijke promotie koppelde aan overheidssteun wrong ze zich in allerlei bochten om de waarheid te ontkennen. De Sutter erkende dat ze fouten had gemaakt, zoals het aanstellen van twee medewerkers die op de loonlijst van Bpost stonden. “Een beginnersfout of een inschattingsfout: noem het zoals u wilt. Het punt is dat ik een slechte praktijk uit het verleden heb doorgezet, en dat was fout.” Achteraf betwistte niemand haar functie.
De Sutter liet dan ook al vrij snel voelen dat ze niet de enige verantwoordelijke was in dit dossier. Zo zette ze Bpost-voorzitster Audrey Hanard vol in de wind. Hanard onderhield nauwe contacten met het PS-hoofdkwartier aan de Keizerslaan tijdens de totstandkoming van het controversiële contract voor de krantenbedeling. PS-voorzitter Paul Magnette en vicepremier Pierre-Yves Dermagne gingen zelfs met oud-CEO Dirk Tirez vergaderen in de lokalen van Bpost. De Sutter stelde vragen bij deze “nauwe relatie”.
De impliciete boodschap die de vicepremier daarmee uitzond was helder: ofwel gaan de coalitiepartners van Vivaldi samen ten onder aan dit dossier, ofwel werken ze samen om de wantoestanden aan te pakken. Iedereen lijkt voor dat tweede te kiezen. Zeker nu De Sutter de vlucht vooruit heeft genomen door haar twee werknemers van Bpost terug te sturen naar het pakjesbedrijf.
Actieplan
Maar hoe? Concreet legt De Sutter een actieplan op tafel om een aantal ‘constructiefouten’ tussen de staat en het postbedrijf recht te zetten. Zo zullen de aandelen die de federale overheid in handen heeft van Bpost (51 procent) worden ondergebracht bij de federale investeringsmaatschappij FPIM. Hierdoor worden twee verschillende rollen van de regering beter van elkaar gescheiden, namelijk het controleren van Bpost en het verdedigen van de belangen als aandeelhouder.
Meer fundamenteel wil De Sutter een einde maken aan de detacheringen vanuit eender welk beursgenoteerd bedrijf naar kabinetten. Tegelijk zou een nieuwe federale administratie moeten worden opgericht om de relatie tussen de post en de overheid neutraler te maken. De Sutter legt dit plan binnenkort voor aan het kernkabinet. Hiermee lijkt de meest acute crisis op het eerste gezicht bezworen, maar er zijn nog veel losse eindjes die problemen kunnen creëren.
De financiële toekomst van Bpost oogt erg onzeker. Sinds de schandalen is de beurskoers van het bedrijf gecrasht. Inmiddels is geweten dat Bpost ieder jaar 25 tot 50 miljoen euro te veel aan overheidssubsidies op zak stak. Op die inkomsten kan het bedrijf in de toekomst niet meer terugvallen. Intussen voert de Belgische mededingingsautoriteit BMA nog een onderzoek naar de mogelijke illegale prijsafspraken bij het afsluiten van het contract voor de krantenbedeling. De boete hiervoor kan oplopen tot boven de 400 miljoen euro.
“Bpost is een zinkend schip. Er zit een gat in de romp en er is geen manier om dat te dichten”, zegt N-VA-Kamerlid Michael Freilich. Hij verwijst ook naar een mogelijke boete vanuit de Europese Commissie voor onterechte staatssteun. Zij tikte Bpost in het verleden al op de vingers. Freilich: “In het slechtste geval komen alle boetes en terugbetalingen samen neer op meer dan 800 miljoen euro, waardoor Bpost failliet gaat. Ofwel zal de belastingbetaler daarvoor opdraaien, ofwel moeten we het bedrijf verkopen voor een appel en een ei.”
Quid Hanard?
Over de collusie tussen Bpost en de overheid is het laatste nog niet gezegd. De voorbije weken lekten informele berichten en e-mails uit die werden uitgewisseld tussen Tirez en het kabinet van De Sutter. Ook rond de rol van Hanard rijzen veel vragen. Gingen de contacten tussen de overheid en Bpost te ver of niet? De onderzoeken door de BMA en Justitie, die nog een tijdje lopen, zullen hierover meer duidelijkheid scheppen. Ook een aantal klokkenluiders hebben mogelijk nog meer bezwarend materiaal in de mouw zitten.
Mogelijk volgen er nog repercussies voor de nieuwe postwet die er zit aan te komen. Oppositiepartij N-VA beweert al langer dat de wet, die misbruiken in de pakjessector moet aanpakken, op maat van Bpost geschreven zou zijn. Nu zouden ook concurrenten van Bpost hun messen slijpen om de wet juridisch aan te vallen zodra die er komt, aangezien de medewerkers van Bpost mogelijk mee aan de tekentafel zaten.
Tot slot is er de broeiende sociale onrust. Bij Bpost werken ongeveer 27.000 mensen. Na geruchten over afslankingen en herstructureringen benadrukken de vakbonden dat zij niet het slachtoffer mogen worden van de schandaalsfeer rond het bedrijf. Mocht dat toch het geval zijn, zo beloven ze nu al, komen er stakingen.
0 件のコメント:
コメントを投稿