Aardgastransporteur Fluxys werkt momenteel volop aan een nieuwe pijpleiding tussen de Gentse haven en Opwijk. De 44 kilometer lange pijpleiding moet het transport van aardgas vanuit de haven van Zeebrugge naar Duitsland verdubbelen. Het is tegelijk ook de eerste nieuwe pijpleiding van Fluxys die klaar is om in de toekomst waterstof te transporteren.
"De werf van het decennium", zo kondigt Fluxys zijn nieuwe pijpleiding aan die het op dit moment aan het bouwen is tussen Desteldonk aan de Gentse haven en het Brabantse Opwijk. De nieuwe leiding komt vlak naast een al bestaande. Dat maakte de aanvraag tot een vergunning en de aanleg alvast een pak makkelijker. Eind 2023 moet de leiding klaar zijn.
Bijna 15 keer de grootste kernreactor van ons land
De nieuwe leiding moet de bestaande flessenhals in de verbinding van Zeebrugge naar Duitsland wegwerken. Momenteel loopt er al een grote pijpleiding vanuit de lng-terminal van Zeebrugge richting Duitsland. Die gaat via Brugge, Gent, Opwijk en het grote knooppunt in Winksele, vlak bij Leuven, verder naar Luik en zo via Eynatten over de Belgisch-Duitse grens.
De lijn is overal ontdubbeld, behalve op het traject tussen Desteldonk en Opwijk. Die 44 kilometer worden nu ingevuld. Daardoor kan de doorvoercapaciteit over de bestaande lijn naar Duitsland in één klap verdubbelen. Volgens beheerder Fluxys zal zo per uur ongeveer 15 gigawattuur (GWh) extra energie richting Duitsland kunnen worden gestuurd. Dat is vergelijkbaar met de productie van bijna 15 maal Doel 4, de grootste kernreactor van ons land.
Een essentiële schakel in de bevoorrading van Duitsland
In die zin is de lijn ook een essentiële schakel in de gasbevoorrading van Duitsland. Onze oosterburen kwamen na het conflict in Oekraïne ernstig in de problemen met hun gasbevoorrading, omdat zowat alle Russische pijpleidingen uit het oosten werden dichtgeschroefd. Duitsland voerde ruim 40 procent van zijn gas in vanuit Rusland.
Onder meer de aanvoer van de belangrijke Nord Stream 1-pijpleiding onder de Baltische Zee viel volledig weg. En die komt vermoedelijk nooit meer terug: de pijpleiding werd eind september vorig jaar gedynamiteerd. Sabotage, zoveel is duidelijk. Maar de daders zijn nog onbekend. De Nord Stream 1-pijpleiding alleen al was goed voor 73 GWh per uur, bestemd voor vooral de Duitse markt.
België kan nu 30 GWh gas per uur ipv 15 richting Duitsland sturen. De weggevallen Russische Nord Stream-leiding 1 leverde 73 GWh
Duitsland richtte zijn blik dan ook naar het westen, meer bepaald naar België. Ons land kan via zijn lng-terminal in Zeebrugge en zijn pijleidingen met Noorwegen en Groot-Brittannië aardig wat gas van west naar oost pompen. Door de flessenhals op Belgische bodem weg te werken, kan Fluxys nu over de twee pijpleidingen samen op maximale capaciteit zowat 30 GWh per uur richting Duitsland sturen. Daarmee vult het al een flink stuk van het gat in dat door het wegvallen van Nord Stream 1 was ontstaan.
Niet alleen bevoorrading van aardgas, maar ook van waterstof
Met de nieuwe leiding lenigt ons land dus een acute nood aan meer aardgas. Maar de pijpleiding is ook gericht op de toekomst, want ze wordt de eerste leiding in het 4.000 kilometer lange Belgische netwerk van Fluxys die ook expliciet is uitgerust om waterstof te vervoeren.
Onze regering en Fluxys kijken daarmee meteen jaren vooruit, naar een toekomst waarin aardgas almaar meer zal worden vervangen door waterstof. Liefst groen aangemaakte waterstof, uit de stroom(overschotten) van grote windmolen- en zonneparken in het buitenland en mogelijk ook van onze offshoreparken op zee.
Fluxys heeft plannen om een heel waterstofnetwerk uit te bouwen. Daarvoor zal het zijn bestaande aardgaspijpleidingen moeten aanpassen en ook nieuwe schakels moeten leggen. De 44 kilometer tussen Desteldonk en Opwijk zijn daar een eerste concreet stukje van. Ook wetgevend is er werk aan de winkel: Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) kwam begin dit jaar al met een wetsontwerp. Dat moest Fluxys de kans bieden als beheerder van het nieuwe waterstofnetwerk op te treden.
Waterstofwetgeving moet zorgen voor voorsprong
Van der Straeten is daarmee naar eigen zeggen de eerste in de EU die een wetgevend kader klaarstoomt voor de nieuwe waterstofeconomie. Ons land tot draaischijf maken van waterstoftransport is de ambitie. Aanvoer via de havens en doorvoer naar de rest van Europa via de pijpleidingen is het doel. Maar ook afzet voor de eigen industrie garanderen, want die zal op termijn almaar meer overschakelen op waterstof als energiedrager. Denk maar aan staalreus Arcelor-Mittal in Gent of de petrochemiecluster in Antwerpen, maar ook de nieuwe elektriciteitscentrales die op termijn op waterstof in plaats van op aardgas zouden moeten draaien.
We hebben al het grootste waterstofnetwerk ter wereld
Alleen was Van der Straeten een beetje te voortvarend: ze verloor uit het oog dat er naast Fluxys nog andere spelers bestaan die gespecialiseerd zijn in het vervoer van gassen via pijpleidingen. Eén van die spelers is de Franse groep Air Liquide. Air Liquide heeft overigens al tientallen jaren ervaring in het transport van waterstof. In tegenstelling tot Fluxys, dat er nu pas mee start.
Air Liquide baat momenteel zowat het grootste waterstofnetwerk ter wereld uit: 613 kilometer in totaal. Dat netwerk ligt in België. Het verbindt de grote chemieclusters in ons land met onze havens en takt af naar Frankrijk en Nederland. Onze chemische bedrijven wisselen namelijk al van in de jaren 60 waterstof onder mekaar uit. Dat gebeurt onder meer via tankwagens, maar vooral ook via de pijpleidingen van Air Liquide. Een netwerk met weliswaar een beperkte capaciteit: het is niet uitgerust om de grote hoeveelheden waterstof te transporteren die in de toekomst worden verwacht.
Maar Air Liquide heeft wel zijn ervaring en is ook in staat om pijpleidingen met veel hogere debieten aan te leggen. Toen het wetsontwerp van Van der Straeten eind januari in de commissie Energie werd behandeld, reageerde de Franse groep dan ook meteen. Air Liquide wees erop dat ze al 60 jaar pionier zijn in waterstof, verwees naar zijn netwerk dat zonder overheidssteun was uitgebouwd en sprak over "een toe-eigening van particuliere activa door een publieke exploitant". Lees: een semi-overheidsbedrijf (hiermee doelden ze duidelijk op Fluxys dat voor het grootste deel in handen is van de Belgische gemeenten) krijgt een monopolie in activiteiten die ook privébedrijven (zoals Air Liquide) kunnen ontwikkelen.
Andere spelers naast Fluxys?
Air Liquide verwees ook naar de internationale dimensie van een waterstofnetwerk en wees erop dat de Raad van State aan het bekijken was of de waterstofinfrastructuur niet eerder een zaak was van de gewesten dan van de nationale regering. Mogelijk overschreed de minister haar bevoegdheden.
Het bedrijf drong erop aan het ontwerp aan te passen en minstens in overleg te gaan. Van der Straeten moest letterlijk gas terugnemen, trok de behandeling van het wetsontwerp in de Kamer in en kwam midden april zelf met een aanpassing/amendement. Daarin kwam ze al voor een deel tegemoet aan de bezwaren van Air Liquide. Het amendement ligt momenteel voor advies bij de Raad van State.
Bij het kabinet hopen ze nu dat het wetsontwerp nog voor de zomervakantie door het parlement kan worden goedgekeurd. Dan moet duidelijk worden wie de ruggengraat van het nieuwe waterstofnetwerk mag uitbouwen en wie daarbij wordt betrokken.
Dat neemt niet weg dat ons land nog altijd in het koppeloton zit voor het transport van waterstof. Maar het toont ook aan hoe groot de belangen in de toekomstige waterstofeconomie zijn. Bij Fluxys wachten ze alleszins niet af. Wetgevend kader of niet: de eerste 44 kilometer van het hoge debiet waterstofnetwerk zullen eind dit jaar klaar zijn.
0 件のコメント:
コメントを投稿