De lage waterstanden door de hitte duwen de gasprijzen verder omhoog. Binnenschepen kunnen moeilijker kolen aanleveren, koelwater van elektriciteitscentrales is een probleem voor de al warmere rivieren, en waterkracht wordt ook onzekerder. Intussen maakte Duitsland bekend dat er een extra heffing komt op het gasverbruik, goed voor bijna 500 euro per jaar, per gezin.
Het lijkt niet op te houden met de dure gasprijzen: record na record wordt aan diggelen geslagen. Op 11 augustus lag de prijs voor een megawattuur gas op de Nederlandse termijnmarkt (TTF gas futures), vaak gebruikt als referentie voor de gasprijzen in Europa, historisch hoog met 208 euro per kilowattuur. En als we de fluctuaties bekijken in de prijzen vandaag (15 augustus) lijken we op een nieuw record af te stevenen.
Dat is extra opvallend omdat we in hartje zomer zitten. "Toen we de eerste pieken zagen vorige winter en vervolgens in maart, verwachtte men nog dat de prijs in de zomer zou zakken, want in de zomer is gas normaal gezien altijd goedkoper", legt Luc Pauwels, energie-expert bij VRT NWS uit. "Maar nu schommelen we al enkele weken rond de 200 euro per megawattuur in hartje zomer. Dat is duizelingwekkend hoog", vervolgt Pauwels.
Dat komt niet alleen door Russisch-Oekraïense oorlog en de economische gevolgen ervan. Ook de droogte speelt meer en meer een rol in de energieproductie uit verschillende bronnen.
Koelwater te warm
Zowel in kerncentrales als andere thermische elektriciteitscentrales (steenkool, gas, ...) wordt koelwater uit de rivier gepompt en er, deels afgekoeld maar nog steeds warmer dan het rivierwater, terug in geloosd. Om de fauna en flora te beschermen, zijn er temperatuurlimieten voor die waterafvoer. In Tihange bijvoorbeeld mag het water stroomafwaarts van het lozingspunt maar 5 graden Celsius warmer zijn dan vóór het lozingspunt, en het mag niet warmer dan 28 graden worden (op een zeldzame uitzondering na). Als de temperatuur van het rivierwater stijgt door warm weer, kan die limiet dus overschreden worden. De Vlaamse regelgeving in Doel stelt dan weer dat het afvoerwater niet meer dan 33 graden mag zijn.
Een veiligheidsgevaar is er dus niet bij hogere watertemperaturen in onze rivieren (de temperatuur van het koelwater blijft namelijk dezelfde), maar de productie moet soms wel verminderd worden omdat er minder koelwater geloosd mag worden. In Frankrijk zijn er nu onder andere bij de Rhône problemen. Daarom heeft de regering begin augustus beslist milieuvrijstellingen te geven aan bepaalde sites (Blayais, Saint-Alban-Saint-Maurice, Golfech, Bugey en Tricastin). De temperatuur mag op die plaatsen tot 11 september boven de Franse wettelijke norm gaan, om de productie te verzekeren.
In ons land is er voorlopig geen probleem, laat Engie onze redactie weten, omdat de reactoren bij relatief grote en koele rivieren zoals de Schelde gevestigd zijn. Midden juli was het wel al even zover: toen draaiden reactor 1 en 2 in Doel enkele dagen op halve kracht.
Zonder regen geen waterkracht
Het gebrek aan regen zorgt ook in reservoirs van waterkrachtcentrales voor ongewoon lage waterstanden. In het zuidwesten van Noorwegen waren de waterstanden enkele weken geleden nog geen 50 procent van het normale seizoensgemiddelde, het laagste in 20 jaar.
De Noorse energieminister Terje Aasland kondigde zopas aan dat het ministerie een plan wil opstellen om de export van elektriciteit te reguleren. Noorwegen wekt voornamelijk stroom op uit waterkrachtcentrales en voert die grotendeels uit naar buurlanden, des te meer sinds de gasbevoorrading in Europa in het gedrang komt. Nu de waterstanden (vooral in het zuiden van het land) erg laag zijn, wil Aasland de eigen elektriciteitsbevoorrading kunnen verzekeren. Volgens de Noorse water- en energietoezichthouder NVE is het risico op onvoldoende water in de reservoirs voorlopig wel nog beperkt.
Binnenvaart gehinderd
Maar er is nog een sneller effect van de droogte en hitte: de lage rivierstanden bemoeilijken de binnenvaart en daarmee de aanvoer van grondstoffen. Duitsland is bijvoorbeeld voor een deel van zijn elektriciteitsvoorziening afhankelijk van steenkoolcentrales. Binnenschepen mogen minder vracht vervoeren, om minder diep in het water te liggen, waardoor de productie op een lager pitje komt te staan.
Op onze eigen energieproductie hebben deze uitdaging weinig rechtstreeks effect: onze energiemix bestaat vooral uit kernenergie en gas, en problemen met koelwater ervaren we voorlopig maar in beperkte mate. Maar door de combinatie van deze factoren schiet de gasprijs dus verder de hoogte in.
Extra stijging voor Duitse gezinnen
In Duitsland zullen gezinnen dat extra goed voelen vanaf 1 oktober. De koepelorganisatie van netbeheerders Trading Hub Europe (THE) maakte maandag bekend dat er vanaf dan een extra heffing van 2,4 cent per kilowattuur zal komen. Voor een gemiddeld gezin van vier personen zou dat een jaarlijkse meerprijs van ongeveer 500 euro betekenen. De stijging moet gasleveranciers in staat stellen de oplopende kosten aan te kunnen.
Duitsland is voor zijn gasvoorraad grotendeels afhankelijk van de aanlevering van Russisch gas, via de gaspijpleiding Nord Stream 1. De toevoer daarvan is slechts 20 procent van het maximum, sinds Rusland de gaskraan langzaam maar zeker dichtdraait.
Volgens minister van Energie Robert Habeck komt er wel een hulppakket voor gezinnen met lagere inkomens, maar de regering moet dat pakket nog uitwerken.
0 件のコメント:
コメントを投稿