Vanaf negen uur geven Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) en minister van Economie Jo Brouns (CD&V) uitleg in het parlement over het INEOS-dossier. De commissie Economie keert vervroegd terug uit vakantie om de regering te ondervragen. De parlementsleden willen zicht krijgen op de precieze gevolgen van de vernietiging van de vergunning van INEOS en de financiële beloftes die onze regering gemaakt heeft. Maar waarover gaat het INEOS-dossier eigenlijk?
Het INEOS-dossier sleept al jaren aan. In 2019 kondigde het bedrijf de plannen in Antwerpen aan, vorig jaar in juni kreeg het bedrijf een vergunning voor de bouw van de Vlaamse regering en afgelopen december gingen de werken van start.
Sinds eind juli van dit jaar ligt de werf van de Britse chemiereus echter verplicht stil. De Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde de omgevingsvergunning die het bedrijf van de Vlaamse overheid kreeg. De bouw van de ethaankraker lokt enorm veel protest uit.
Waarom is de vergunning van INEOS vernietigd?
Dat heeft alles te maken met de hoeveelheid stikstof die de ethaankraker zal uitstoten. De Vlaamse regering heeft volgens de raad onvoldoende aangetoond dat de bijkomende stikstofuitstoot geen risico vormt voor het nabijgelegen natuurgebied "Brabantse Wal", net over de Nederlandse grens.
De Nederlandse provincie Noord-Brabant was, net als veertien milieuorganisaties en de provincie Zeeland, in beroep gegaan tegen de omgevingsvergunning voor het project. En ze kregen dus gelijk van de rechter, die streng was voor hoe de Vlaamse regering de vergunning heeft toegekend: de overheid is "routinematig en achteloos" te werk gegaan.
Hangt dit samen met het stikstofakkoord van de Vlaamse regering?
Dit dossier zet het debat over een stikstofdecreet opnieuw op scherp. Omdat er nog geen nieuw decreet is – het vorige dateert van 2021 en volstaat niet meer - beoordeelt de regering vergunningsaanvragen op basis van een zogenoemde ministeriële instructie.
Een volwaardig stikstofdecreet zou een robuuster en duidelijker juridisch kader bieden. Het zou de kans kleiner maken dat rechters de vergunningen steeds onderuit kunnen halen, benadrukken N-VA en Open VLD. CD&V ziet in de vernietiging het signaal om beter te gaan nadenken over de verschillende stikstofbehandeling van landbouw en industrie.
De Vlaamse regering sloot een akkoord over nieuwe stikstofregels in maart, maar is er nog niet in geslaagd om dat effectief om te zetten in een decreet, de wettelijke uitwerking van het akkoord. Vooral CD&V en N-VA blijven het oneens over hoe dat decreet er nu exact moet uitzien.
N-VA en Open VLD gaan via het parlement
De vernietiging van de INEOS-vergunning heeft het dossier opnieuw in een stroomversnelling gebracht. Volgens oppositiepartij Groen stort dit "de Vlaamse regering in een stikstofcrisis die dieper is dan ooit."
Een week na het nieuws kondigden N-VA en Open VLD dat ze het decreet alvast indienen voor behandeling in het Vlaams Parlement, zonder coalitiepartner CD&V. Daarmee hopen ze tijd te winnen. Een ongeziene zet, want normaal gebeurt dat pas nadat er een akkoord is binnen de regering.
CD&V wil het decreet binnen de regering niet goedkeuren, dient het decreet niet mee in het parlement, maar “neemt akte” van de beslissing. Het is onduidelijk waar deze strategie van de regeringspartijen toe zal leiden de komende maanden en of het decreet zo effectief tot stand zal komen.
Komt de ethaankraker van INEOS er nog?
Dat is alleszins wat de regering en INEOS willen en waarom N-VA en Open VLD zo een vaart willen maken met het stikstofdecreet. De Vlaamse regering heeft zes maanden de tijd om een nieuwe vergunning te verlenen aan INEOS. Het bedrijf zegt zelf dat ze al binnen de drie maanden meer duidelijkheid willen over de kansen op slagen.
INEOS zelf moet ook aan de slag om zijn eigen gebrekkige vergunningsaanvraag te verbeteren, vooral de zogenoemde passende beoordeling.
Ook achter de schermen wordt er gelobbyd om te zorgen dat INEOS niet naar ergens anders trekt om zijn ethaankraker te bouwen. Premier Alexander De Croo (Open VLD) en Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) onderbraken hun vakantie om Jim Ratcliffe, de topman van INEOS, persoonlijk te verzekeren dat ze er alles aan zullen doen om de bouw van de nieuwe ethaankraker te doen slagen.
Het dossier is een symbool geworden en van groot politiek belang. Er wordt gevreesd dat een mislukking ook andere investeerders zal afschrikken om naar Vlaanderen te trekken.
Welke (financiële) beloftes deed de Vlaamse regering aan INEOS?
Met de bouw van de ethaankraker zijn miljarden gemoeid, in totaal investeert INEOS naar eigen zeggen 3 à 4 miljard. Het bedrijf eist financiële inspanningen en toezeggingen van de regering omdat de vernietiging van de vergunning hen geld kost.
INEOS ging in het verleden een lening aan bij Belgische grootbanken, maar zolang er geen vergunning is, blokkeren de banken het geld. INEOS wil daarom sneller de bankgarantie die de Vlaamse overheid gaf, in werking laten treden. Via het overheidsvehikel Gigarant kan de overheid een waarborg van 500 miljoen euro voorzien, die als redmiddel kan ingezet worden als INEOS zijn leningen niet meer kan terugbetalen. Ze vragen om die nu al in te zetten, zodat INEOS makkelijker aan overbruggingskredieten kan geraken.
Volgens oppositiepartij Groen "chanteert" Ineos de Vlaamse regering. Met de afspraken over de waarborg heeft de regering-Jambon volgens Groen-parlementslid Mieke Schauvliege Ineos "zelf het mes aangereikt dat de chemiereus de regering nu op de keel zet".
De regering maakt zich weinig zorgen over de bankgarantie en het belastinggeld dat ermee gemoeid is. De kans is bijzonder klein dat INEOS het geld ook effectief nodig zal hebben, zeggen ze.
Over welke beloftes de regering heeft gegeven en nog overweegt, zowel financieel als op het vlak van een nieuwe vergunning, beantwoorden Jambon en Brouns deze voormiddag antwoorden in de commissie Economie.
0 件のコメント:
コメントを投稿