De Audi-fabriek in Vorst lijkt haar laatste ademstoten uit te blazen. Tegen eind oktober worden er 1.410 banen geschrapt, met toeleveranciers erbij kan het aantal ontslagen oplopen tot 6.000. Een volledige sluiting behoort tot de mogelijkheden. Hoe is het zover kunnen komen en wat brengt de toekomst voor de auto-industrie in België? “Europa heeft te snel en te hard ingezet op een volledige elektrificatie van de markt", vindt Gert Verhoeven, autojournalist bij VAB.
Decennialang was België een magneet voor autofabrikanten. Ford, Renault, Opel, Volkswagen, Volvo en in een ver verleden zelfs eigen merken als Imperia en Minerva: tientallen constructeurs vestigden zich doorheen de jaren in ons land. Bijna alle fabrieken zijn ondertussen gesloten, zodat er eigenlijk nog maar 2 echte spelers overblijven: Audi in Vorst en Volvo in Gent.
Maar nu blijkt dus dat ook in Vorst het voortbestaan van de fabriek op de helling staat. In de podcast ‘Het kwartier’ laat expert ter zake Gert Verhoeven zijn licht schijnen over de zaak:
“Een aantal jaren geleden was er een enorm geloof in elektrificatie. Audi begon daarom in Vorst met de bouw van haar eerste elektrische auto, de ‘e-tron’, ondertussen de ‘Q8 e-tron’. De verkoopcijfers vielen echter tegen, waardoor er in het verleden al verscheidene reddingspogingen werden ondernomen, onder anderen door premier Alexander De Croo.” Nu lijkt het dus stilaan definitief gedaan te zijn voor de fabriek in Brussel.
Markt niet rijp voor volledige elektrificatie
Vanuit de Europese Unie werden autoconstructeurs de voorbije jaren zeer sterk aangespoord om in te zetten op volledige elektrificatie of andere uitstootvrije technieken. Op die manier zouden er binnen 10 jaar enkel nog uitstootvrije wagens te verkrijgen zijn op de eerstehands markt.
Alleen valt de verkoop van die wagens volgens Verhoeven nu tegen. Ze zijn duurder en hebben een kleinere actieradius dan auto’s met een verbrandingsmotor, waardoor je er dus minder lange afstanden mee kan afleggen. “In essentie betaal je meer voor minder”, aldus Verhoeven.
De verkoop van elektrische wagens wordt niet echt gedragen door de consument, maar vooral door subsidies en fiscale voordelen die de overheid aanbiedt
Verhoeven denkt dan ook dat de volledige elektrificatie te snel kwam. “De markt was er nog niet rijp voor. Voor veel mensen is de auto in het algemeen te duur geworden. De verkoop van elektrische wagens wordt dan ook niet echt gedragen door de consument, maar vooral door subsidies en fiscale voordelen die de overheid aanbiedt. Vallen die weg, zoals in Duitsland, dan heb je een probleem.”
Cijfers van ACEA – de associatie van autoconstructeurs – schetsen een iets genuanceerder beeld. In de eerste 4 maanden van dit jaar steeg in Europa zowel de verkoop van wagens met een verbrandingsmotor als die van elektrische wagens. De markt van elektrische voertuigen groeide wel sneller. In België werden er in april 2024 maar liefst 41,6% meer elektrische wagens verkocht dan in dezelfde maand vorig jaar. Het fiscale gunstregime lijkt dus aan te slaan.
Luister naar Gert Verhoeven in 'Het kwartier':
De laatste rechte lijn naar een regering? Wonderkind Yamal en auto's bouwen in België
Strategische fout van Audi?
Naast de strenge Europese regelgeving worden ook andere problemen naar voren geschoven. Zo is er de minder aantrekkelijke ligging van de fabriek, die ingesloten ligt door de Brusselse ring. Daarnaast haalt Verhoeven aan dat de loonkosten in ons land torenhoog zijn, een argument dat ook in andere sectoren vaak naar voren wordt geschoven.
Valt Audi zelf dan niets te verwijten? Zij kozen er immers zelf voor om een grote, dure auto op de markt te brengen om hogere winstmarges te kunnen realiseren. “Ze wisten op voorhand dat de Q8 e-tron niet de broodmaker zou worden”, vertelt Verhoeven.
“Andere bouwers, zoals bijvoorbeeld Volvo, kozen ervoor om compactere en betaalbaardere modellen te ontwerpen die ook voor ‘Jan met de pet’ interessant moesten zijn. Zij proberen bovendien de volledige keten naar Europa te halen.”
We zijn in België onderweg naar een andere soort economie
Die keuze wordt inderdaad in de verkoopcijfers gereflecteerd. Audi Vorst bouwde en verkocht vorig jaar wereldwijd 53.555 exemplaren van de Q8 e-tron; Volvo verkocht in mei 2024 alleen al meer dan 30.000 elektrische voertuigen.
Een andere soort economie
Toch moet het probleem volgens transporteconoom Stef Proost (KU Leuven) elders gezocht worden. “We moeten aanvaarden dat we in België onderweg zijn naar een andere soort economie. De loonkosten zijn in bepaalde sectoren gewoon te hoog geworden. Die evolutie is trouwens al 30 jaar aan de gang.”
Volgens Proost zullen werknemers in de toekomst steeds meer ingezet worden in andere sectoren, waarvoor ook steeds specifiekere opleidingen nodig zullen zijn. “In de dienstensector, bijvoorbeeld, en in hoogtechnologische bedrijven. Daar moet ook het onderwijs zich aan aanpassen. De veranderingen die we nu meemaken, zijn gewoon onvermijdelijk.”
Proost ziet de huidige situatie bij Audi overigens niet als een nationale ramp. “Kijk naar Van Hool, daar is de helft van de afgedankte werknemers alweer elders aan de slag. Ook de mensen bij Audi zullen wel nieuwe banen vinden. Maar het blijft uiteraard een droevige situatie.”
Verhoeven blijft wel geloven in een toekomst voor autobouwers in België. Dat bewijzen de goede cijfers van de Volvo-fabriek in Gent.
“Maar ik ben wel voorstander van een andere aanpak, waar elektrische auto’s een complementaire functie vervullen. Men moet inzetten op kleinere auto’s, die bepaalde, maar niet alle taken van wagens met een verbrandingsmotor kunnen overnemen."
Je rijdt dan bijvoorbeeld met je elektrische auto naar de bakker of naar school (de kortere afstanden) en doet de langere afstanden met een diesel-of benzinewagen. "Pluralisme in plaats van een ‘electric-only-strategie’ dus", besluit Verhoeven.
0 件のコメント:
コメントを投稿