De stijging van de energieprijzen doet de btw-inkomsten van de overheid toenemen. Maar er zijn ook negatieve gevolgen voor de begroting. Wat weegt het zwaarst?
'Wie is de grote winnaar in dit verhaal? Dat is de federale overheid wegens de btw’, zei Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) vrijdagavond in het VRT-programma 'De Afspraak'. ‘Hoe hoger de energieprijs, hoe meer inkomsten.’ Ook verscheidene andere politici merken op dat de btw-inkomsten op energieproducten stijgen. Er is sprake van 200 tot 400 miljoen euro.
De federale overheid is de grote winnaar wegens de btw.
Daarom onderzoekt de federale regering hoe zij die extra inkomsten kan teruggeven aan de gezinnen. De stijgende energieprijzen hebben echter ook negatieve gevolgen voor de begroting en daarover praten politici niet of veel minder.
‘Aangezien vooral de prijzen van aardgas en elektriciteit - die deel uitmaken van de gezondheidsindex - stijgen, is de belangrijkste verliespost voor de begroting de snellere overschrijding van de spilindex’, schrijft het Federaal Planbureau. Maar de instelling zegt dat het moeilijk is om nu al de impact te becijferen. Bij een overschrijding van de spilindex stijgen de sociale uitkeringen en de weddes van de ambtenaren elk met 2 procent.
Koopkracht
De hogere energieprijzen hebben ook indirecte gevolgen voor de economie en de begroting. Ze hebben een negatieve invloed op de koopkracht van de gezinnen, omdat de loonindexering slechts met vertraging de lonen aanpast aan de stijgende levensduurte en benzine en diesel niet in de gezondheidsindex zitten.
‘Bovendien is de indexaanpassing gebaseerd op de consumptie van het gemiddelde gezin', zegt Geert Langenus, econoom van de Nationale Bank. 'Relatief armere gezinnen of alleenstaanden spenderen wellicht een groter deel van hun inkomen aan gas en elektriciteit, waardoor zij mogelijk de consumptie van andere producten moeten verminderen.’ Dat heeft een negatieve invloed op de btw-inkomsten uit niet-energieproducten.
Relatief armere gezinnen zullen mogelijk de consumptie van andere producten moeten verminderen.
Bedrijven worden geconfronteerd met hogere kosten. Ze moeten meer betalen voor energie en zien via de automatische loonindexering de loonkosten stijgen. Het is niet zeker dat zij die hogere kosten volledig kunnen doorrekenen. Langenus: ‘De ondernemingen kunnen daardoor tijdelijk minder winst boeken, waardoor ze minder vennootschapsbelasting betalen.’ Belgische bedrijven zijn relatief kwetsbaar, omdat in het buitenland geen automatische loonindexering bestaat.
De hogere energieprijzen hebben nu al een negatieve invloed op de economische activiteit. BASF meldde vorige week dat het als gevolg van de hoge gasprijs de productie van ammoniak in Antwerpen vermindert. Ook andere bedrijven zullen wellicht hun activiteit afbouwen. Dat heeft een negatieve impact op de fiscale ontvangsten.
‘De stelling dat de overheid de grote winnaar is van de hogere energieprijzen moet worden genuanceerd’, waarschuwt Langenus. ‘Het totale plaatje omvat meer dan de btw.’ ING-econoom Philippe Ledent verwacht niet dat de hogere energieprijzen leiden tot een verbetering van de begroting.
We zien geen redenen om sterk in te grijpen in onze groeivooruitzichten.
De grote vraag is hoe lang de energieprijzen hoog blijven. ‘De impact van een kortstondige prijsstijging kan beperkt blijven’, zegt Langenus. Ledent wijzigt zijn vooruitzichten voorlopig niet. Het Planbureau is iets voorzichtiger. ‘We zien geen redenen om sterk in te grijpen op onze groeivooruitzichten.’
Een langere periode van hoge energieprijzen zou volgens Langenus en Ledent wel een negatieve impact hebben op de economische groei. Dat zou een tegenvaller zijn voor de begroting.
0 件のコメント:
コメントを投稿