Boven de fabriek van Van Hool in Koningshooikt hangen donkere wolken. De vakbonden vrezen een zware herstructurering bij de iconische busbouwer. Hoe komt het dat zo’n sterk merk in de problemen is geraakt? “Hoewel ze pionierswerk hebben verricht, hebben ze de boot of bus gemist bij de overstap naar de elektrische bussen”, zegt vakjournalist Geert Van Lierde.
Sinds 1947 worden bij Van Hool in Koningshooikt, een deelgemeente van Lier, bussen met wereldfaam gebouwd. Van Hool was en is een ijzersterk merk in de wereld van de lijn- en reisbussen, zegt Geert Van Lierde, journalist van het vakmagazine Personenvervoer in het Radio 1-programma "De wereld vandaag".
Sinds het uitbreken van de coronacrisis trekken donkere wolken zich echter samen boven de historische fabrieksgebouwen in Koningshooikt, waar 2.500 mensen hun boterham verdienen. Door de pandemie viel de reissector helemaal stil, waardoor het orderboekje van Van Hool plots opdroogde. Dat raakt na corona moeilijk weer gevuld.
Net als de wereld van de personenwagens is de branche van de bussen de afgelopen jaren ook fel aan het veranderen: de dagen van de bussen op diesel zijn geteld en daarbij hebben ze in Koningshooikt op het verkeerde paard gewed.
BELUISTER - Vakjournalist Geert Van Lierde legt uit waarom Van Hool het zo moeilijk heeft gekregen:
Heeft busbouwer Van Hool nog een toekomst?
Op verkeerde paard gewed
“Van Hool heeft aanvankelijk sterk ingezet op waterstofbussen, wat pionierswerk is geweest”, blikt Geert Van Lierde terug. Die investeringen hebben niet geloond: omdat het moeilijk blijft om waterstof te tanken en omdat dergelijke bussen heel duur zijn, raakten ze maar moeilijk verkocht.
Concurrerende busbouwers, die hun eieren in het mandje van elektrische bussen op batterijen legden, kaapten de klanten weg. Dat heeft Van Hool begin dit jaar nog pijnlijk ondervonden toen De Lijn besloot om elektrische bussen te bestellen bij de Chinese bus- en autobouwer BYD.
Wet van remmende voorsprong
“Van Hool heeft daar de boot - of bus - gemist”, concludeert Geert Van Lierde. Anderzijds kan Van Hool misschien profiteren van de zogenoemde wet van de remmende voorsprong, denkt Van Lierde, waardoor ze hun achterstand op de concurrentie kunnen inhalen. “De batterijtechnologie is zo snel geëvolueerd dat ze niet het leergeld moeten betalen dat de concurrentie heeft moeten betalen.”
Van Lierde is ook hoopvol voor de fabriek doordat buitenlandse klanten meteen een 200-tal bussen bestelden kort nadat Van Hool zijn plannen voor een nieuwe bussenreeks heeft gelanceerd. Dat komt doordat de klanten een blind vertrouwen hebben in de kwaliteit en de service na verkoop die Van Hool levert. Zo bestelde het Nederlandse Qbuzz in januari 112 elektrische bussen bij Van Hool.
Oude fabriek
Bij de gevreesde herstructurering houdt men vooral in Koningshooikt de adem in. Daar zijn nu zo’n 2.500 werknemers in dienst, maar doordat er te weinig werk is, zit een derde van dat personeel thuis wegens economische werkloosheid.
Bij het familiebedrijf, waar Filip Van Hool aan het hoofd staat, werd begin dit jaar de Nederlander Marc Zwaaneveld aangesteld als co-CEO. Deze crisismanager heeft al verschillende Vlaamse bedrijven weer op de rails gekregen. Het is nu afwachten wat hij zal doen met de busbanen. De vakbonden verwachten dat Zwaaneveld een herstructurering zal doorvoeren.
Geert Van Lierde merkt in dit licht op dat Van Hool de afgelopen tien jaar al een aanzienlijk deel van de productie verschoven heeft naar een nieuwe fabriek in Macedonië. Daar geeft Van Hool zo’n 1.300 mensen te werk. Daar kan Van Hool goedkoper produceren in een moderne, efficiënte fabriek en niet zo’n oude fabrieksgebouwen als in Koningshooikt.
Het is nu afwachten of de Vlaamse regering nog iets kan doen voor Van Hool. Vlaanderen steunt het bedrijf al via waarborgen op leningen. De vraag is of er meer mag, en meer kan, zonder te botsen met Europese regels voor staatssteun. Een overheidsdeelname in het kapitaal is een optie die de crisismanager bij Van Hool kan voorstellen.
0 件のコメント:
コメントを投稿