Zoals een scholier in deze tijd van het jaar zelf wel aanvoelt wanneer er een buis in de lucht hangt, zo weten ook alle beslissers in de Belgische politiek nu al dat het begrotingsrapport dat de Europese Commissie vandaag uitreikt voor ons land donkerrood zal kleuren. In de cijfers zelf zit alleszins geen enkele verrassing meer.
Volgens het vooruitzicht dat dezelfde Commissie vorige maand publiceerde, koerst België voor dit en volgend jaar af op een begrotingstekort van respectievelijk 4,4 en 4,7 procent van het bbp. Wat bij onveranderd beleid zelfs zou oplopen tot bijna 6 procent tegen het eind van de regeerperiode, zoals het Planbureau vorige week nog eens bevestigde:
De kans is onbestaand dat België daarmee wegkomt. De Europese Unie besliste in april, met goedkeuring van het Europees Parlement, dat het begrotingstoezicht, na de voorbije corona- en energiecrisisjaren, weer strakker getrokken wordt. De bekende ‘Maastrichtnormen’ - maximaal 3 procent begrotingstekort en 60 procent schuldgraad - gaan weer gelden.
België zit daar een heel eind vanaf, net zoals een aantal andere landen, waaronder ook kleppers als Frankrijk, Italië en Polen. Midden juli zal de Commissie bekendmaken of België de procedure voor ‘buitensporige tekorten’ moet volgen en dus op het budgettaire strafbankje moet. Dat gaat zo goed als zeker gebeuren. “Aan die procedure is niet zo veel veranderd”, legt professor Europees Beleid Ferdi De Ville (UGent) uit. “Dat wil zeggen dat de Commissie zal eisen dat België elk jaar het tekort met zo’n half procent vermindert, tot we weer onder de 3 procent zitten.” Dat zou neerkomen op een inspanning van een kleine 4 miljard per jaar.
Daarmee zijn we er nog niet. Ook de staatsschuld moet naar beneden. Die zit voor ons land op ruim 105 procent van het bbp, en dreigt door te stijgen naar 117. Dat is een heel eind verwijderd van de gevraagde 60 procent. Daarvoor heeft de Commissie de regels wel aangepast, en eist ze van lidstaten een middellangetermijnplan, over vier of zeven jaar, om de schuldgraad structureel te verminderen. Enerzijds krijgen lidstaten wat meer ruimte om grote, meerjarige investeringen in klimaatbeleid of defensie verteerbaar te houden, anderzijds gaat de Commissie juist strenger toekijken op hoe ernstig de lidstaten hun schuldpolitiek menen.
Over drie maanden, halfweg september, moeten landen zoals het onze, een planning voorleggen over hoe ze de oefening gaan aanpakken. Volstaan de engagementen niet, dan kan de Commissie zelf ingrijpen en een traject opleggen. Professor De Ville nuanceert wel. “Zolang België dat ‘buitensporige tekort’-traject moet volgen, krijgt dat voorrang. De regels voor schuldafbouw beginnen pas daarna te gelden. Het idee is daarbij dat landen die kunnen bewijzen dat ze grondig hervormen wat meer tijd krijgen: zeven jaar in plaats van vier. Daarover zal België in september ook moeten onderhandelen met de Commissie.”
De druk van Europa wordt nog weleens onderschat, waarschuwt Wim Moesen, hoogleraar emeritus financieel beleid aan de KU Leuven. “We staan voor een fundamentele wending in de manier waarop we in België gewoon zijn om te begroten. Voortaan eist Europa een grondige meerjarenplanning die België op een pad zet om richting 2030 zijn schuld blijvend naar beneden te brengen. En cruciaal hierbij is dat Europa zélf een eerste aanzet zal geven. België krijgt uiteraard zijn zeg, maar het is vanuit Europa, waar een enorme cijfermachine onze staatsfinanciën doorlicht, dat voortaan gezegd wordt wat je moet doen om je zaakjes op orde te hebben.”
Daarbij komt nog dat Europa specifiek aandringt op het verlagen van de uitgaven om de schuld onder controle te krijgen. Er zal ons land een uitgavennorm worden opgelegd, voorspelt professor Moesen. Dat zou weleens de zwaarste opgave kunnen worden. Berekeningen van het Planbureau laten zien dat de Belgische overheid momenteel jaarlijks ruim 2 procent van het bbp meer uitgeeft dan ze binnenkrijgt. Dat zogenaamde primaire saldo (uitgaven min rentelasten) moet weer positief worden. Moesen: “Ik voorspel u: druppelsgewijs zullen de gevolgen van deze totale wending in onze begrotingspolitiek duidelijk worden en eens dat gebeurt zal men daar in de Wetstraat als een gestoorde bijenkorf op reageren.”
Zeker is alleszins dat het Europese rapport een invloed zal hebben op de federale regeringsvorming, die nog maar pas begonnen is. De Europese strafprocedure legt een stevige druk op die onderhandelingen, maar eigenlijk komt dat informateur Bart De Wever goed uit.
Al tijdens de kiescampagne zinspeelde De Wever op de Europese druk en op de nood om haast te maken met een regering die de begroting op orde zette. De N-VA-voorzitter kan de tekortprocedure inzetten om zijn gesprekspartners te wijzen op de ernst van de situatie. Hoewel de Europese Commissie niet zegt hoe het tekort ingeperkt dient te worden, kan haar rapport het urgentiegevoel wat verhogen.
Sowieso wordt De Wever vandaag om 15 uur weer op het paleis verwacht voor een eerste tussentijds verslag van zijn informatieronde. Verwacht wordt dat het hof de informateur probleemloos bevestigt in zijn opdracht.
Read Again https://news.google.com/rss/articles/CBMijwFodHRwczovL3d3dy5kZW1vcmdlbi5iZS9wb2xpdGllay9vbnMtbGFuZC1vbnRzbmFwdC12YW5kYWFnLW9ubW9nZWxpamstYWFuLWVlbi1ibG9lZHJvb2QtcmFwcG9ydC12b29yLWJhcnQtZGUtd2V2ZXItaXMtZGF0LWdvZWQtbmlldXdzfmJjZjgwYTQ0L9IBAA?oc=5
0 件のコメント:
コメントを投稿