Prévot wil regeren met N-VA, maar niet met De Wever als premier
Maxime Prévot, de voorzitter van Les Engagés in Wallonië, zit bij de grote winnaars van de verkiezingen. Hij zegt dat "we respect moeten hebben voor de keuze van de Vlaamse kiezers". Zoals eerder aangekondigd sluit hij niet uit samen te werken met N-VA in de regering, "maar we willen het land niet opdelen".
Bart De Wever als premier van zo'n coalitie is dan weer een stap te ver, zo zegt Prévot bij VRT NWS. "Om premier te zijn, moet je respect hebben voor alle mensen in het koninkrijk. Ik ben niet zeker of dat voor Bart De Wever het geval is voor het zuiden van het land."
Covoorzitters Ecolo nemen ontslag
Jean-Marc Nollet en Rajae Maouane, de covoorzitters van Ecolo, nemen ontslag. Dat heeft Nollet zonet aangekondigd op radiozender La Première. "We zullen ons niet opnieuw verkiesbaar stellen en slaan de bladzijde om. Er staat een nieuwe generatie om haar verantwoordelijkheid te nemen", aldus Nollet.
Ecolo haalde een tegenvallend resultaat in Wallonië. De groenen zagen hun resultaat meer dan gehalveerd worden: ze zakten 7,5 procentpunt tot 7 procent. Onder meer Ecolo-vicepremier en minister voor Mobiliteit Georges Gilkinet is niet meer herverkozen geraakt.
Nollet zal de politiek verlaten, maar blijft activist.
Magnette haalt meer stemmen dan Bouchez in Henegouwen
MR is dan wel de grootste partij geworden in Wallonië, PS-voorzitter Paul Magnette doet het in de provincie Henegouwen wel beter dan MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez.
Bouchez en Magnette waren lange tijd in een nek-aan-nekrace verwikkeld, maar uiteindelijk wist het PS-kopstuk een kloof van meer dan 10.000 stemmen te slaan. Magnette behaalde 90.198 voorkeursstemmen, Bouchez strandde op 79.447.
Na hen volgt Jean-Luc Crucke, die overstapte van MR naar Les Engagés, met 32.308 stemmen.
PS is in Henegouwen wel de grootste partij gebleven, met 28,9 procent van de stemmen, tegen 26,1 voor MR. Voor de liberalen betekent dat wel een stevige winst (+10,1 procentpunt), terwijl de socialisten er met 5,4 procentpunt op achteruitgaan.
Nadia Naji (Groen): 'Resultaat in Brussel toont dat groen beleid geapprecieerd wordt'
Groen had op een beter resultaat gehoopt, zo zegt covoorzitter Nadia Naji in De ochtend op Radio 1. Toch zegt ze tevreden te zijn met het resultaat. "Rechts en de extremen winnen, we hebben deze campagne vastgehouden aan onze waarden."
Dat de partij in Limburg geen zetel meer weet te veroveren, "komt wel even binnen". De partij zal haar analyses nog maken, maar nu al stipt Naji aan dat haar drie ministers (Petra De Sutter, Tinne Van der Straeten en Elke Van den Brandt) het wel goed gedaan hebben: "Het resultaat in Brussel toont aan dat ons groene beleid geapprecieerd wordt door de kiezer en moet worden verdergezet. Dat is belangrijk voor de lokale verkiezingen, we zijn stevig verankerd als partij en in oktober hopen we ons werk voort te kunnen zetten."
Het initiatief in de formatie ligt niet bij Groen, beseft Naji. Regeringsdeelname sluit ze niet bij voorbaat uit. "We zijn altijd bereid om te luisteren en om stappen vooruit te zetten in dit land. Maar niet om rechts beleid te voeren."
99,9 procent van alle stemmen geteld
Zo goed als alle stemmen zijn intussen geteld. Bekijk hier alle resultaten, ontdek hoe er in uw gemeente gestemd is en ga zelf aan de slag met onze coalitiebouwer.
Dit is wat we nu weten
• Met ondertussen zo’n 99,9 procent van de officiële resultaten voor de Kamer en het Vlaams Parlement zijn de tendensen duidelijk.
• N-VA houdt stand en blijft de grootste partij (zo’n 24 procent in het Vlaams Parlement). De Vlaams-nationalisten gaan er in de Kamer licht op vooruit, in het Vlaams Parlement licht op achteruit. N-VA blijft de grootste in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant.
• Vlaams Belang scoort wel fors (22,7 procent voor het Vlaams Parlement) en wordt de grootste partij in Oost- en West-Vlaanderen, en in Limburg. Toch voelt het voor de tweede partij aan als een verkiezingsnederlaag.
• Vooruit boekt winst (13,9 procent) en wordt de derde partij. Cd&v (13,0 procent) tekent verlies op.
• PVDA (8,3 procent) heeft de wind in de zeilen en evenaart het resultaat van Open Vld, dat wordt afgestraft. Ook Groen scoort minder, maar weet het verlies te beperken en blijft ruim boven de kiesdrempel (7,3 procent).
• Voor een meerderheid in het Vlaams Parlement zijn 63 van de 124 zetels nodig. Een coalitie van N-VA en Vlaams Belang haalt geen meerderheid (62 zetels), een coalitie van N-VA, Vooruit en cd&v wel (65 zetels).
• Federaal zijn er verschillende opties mogelijk. Lees hier meer over de mogelijke federale coalities.
• In Wallonië vindt een politieke aardverschuiving plaats: met alle resultaten geteld verliezen de socialisten en worden ze de tweede partij. MR wordt de grootste (29,6 procent), gevolgd door PS (23,2 procent). Les Engagés volgt met 20,7 procent en blijft groter dan PTB (12,1 procent). Ecolo verliest fors (7 procent). MR en Les Engagés hebben samen een centrumrechtse meerderheid in Wallonië.
• In Brussel is Groen de grootste partij in de Nederlandse taalgroep. In de (veel grotere) Franstalige taalgroep is MR afgetekend de grootste, voor de PS.
• Ondertussen zijn ook de voorkeurstemmen bekend: Conner Rousseau is verkozen als lijstduwer, in de kieskring Antwerpen heeft VB-voorzitter Tom Van Grieken bijna dubbel zoveel stemmen als minister-president Jan Jambon (N-VA). Sophie Wilmès is het absolute stemmenkanon in Wallonië: ze haalt meer stemmen dan alle Vlaamse kandidaten.
Partijen evalueren verkiezingsuitslag, wachten op initiatief koning
De verschillende politieke partijen houden vandaag een partijbureau om de verkiezingsuitslag ten gronde te bespreken en eventueel al een aantal knopen door te hakken. Zo zal Open Vld zich al moeten buigen over de opvolging van Tom Ongena, die zondagavond na het slechte resultaat van zijn partij aankondigde te zullen stoppen als voorzitter.
Partijgenoot en premier Alexander De Croo gaat op zijn beurt maandag op audiëntie bij de koning om het ontslag van zijn regering aan te kondigen. In afwachting van een nieuwe regering blijft hij wel premier in lopende zaken.
Voorts is het ook uitkijken naar welke partijvoorzitters als eerste bij de koning worden ontboden voor de vorming van een nieuwe regering. Als de logica gerespecteerd wordt, dan zal N-VA-voorzitter Bart De Wever als leider van de grootste partij als eerste zijn opwachting maken aan het Koninklijk Paleis.
Sophie Wilmès haalt meeste stemmen in Wallonië, meer dan alle Vlaamse politici
Voormalig premier Sophie Wilmès (MR) heeft omstreeks 2.40 uur 537.678 voorkeurstemmen achter haar naam. Daarmee verbrijzelt ze het vorige stemmenrecord in Wallonië. Dat stond met 483.644 stemmen op naam van Elio Di Rupo, bij de Europese verkiezingen in 2004.
De Europese lijsttrekker laat daarmee ook alle kandidaten uit Vlaanderen achter zich, ondanks de grotere kieskring in de noordelijke landshelft.
Op de tweede plaats volgt Tom Vandendriessche (Vlaams Belang) met 303.326 voorkeursstemmen. Daarna komen Johan Van Overtveldt (N-VA) met 202.637 stemmen en Di Rupo met 175.413 stemmen.
Groen blijft de grootste in Gent
In het kieskanton Gent blijft Groen met 22 procent afgetekend de grootste partij. Tegen de algemene tendens in Vlaanderen in slaagde federaal lijsttrekker Petra De Sutter erin om nog wat te winnen in de Oost-Vlaamse provinciehoofdstad.
De tweede partij in Gent is de N-VA (16,8 procent), daarna volgen Vooruit (14,3 procent) en PVDA (12,6 procent). De Open Vld van burgemeester Matthias De Clercq verliest ruim 7 procentpunten en strandt met 12,6 procent op de vierde plaats. Het Vlaams Belang kon in Gent 11,6 procent van de kiezers overtuigen, ongeveer evenveel als in 2019. Cd&v stijgt licht maar blijft er met 8,7 procent een kleine partij.
MR ziet in Les Engagés 'bevoorrechte partner' en reikt N-VA de hand
Les Engagés blijft een "bevoorrechte partner" voor de MR bij de vorming van een regering door de overeenkomsten tussen de programma's van beide partijen. Dat verklaarde MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez gisterenavond nog op de RTBF. Aan Vlaamse kant reikt hij N-VA de hand, "die veel gemeenschappelijke punten heeft met ons op het vlak van socio-economische kwesties, veiligheid, asiel en migratie".
MR en Les Engagés zijn aan Franstalige kant de winnaars van de federale en regionale verkiezingen. De liberalen zijn de grootste partij geworden, terwijl het vroegere cdH de derde partij wordt. Samen hebben MR en Les Engagés een werkbare meerderheid behaald in het Waals Parlement. De MR haalt 26 zetels en Les Engagés 17. Daarmee hebben ze 43 van de 75 zetels en kunnen ze samen een regering vormen. Een blauw-oranje centrumrechtse coalitie lijkt dus een logische keuze.
Bouchez riep zondag de andere partijen op om "de democratie te respecteren" voor de vorming van de regeringen. "We hebben zelden zulke duidelijke resultaten gehad aan Franstalige kant en we moeten die uitvoeren."
De liberaal wil "extreem belangrijke" hervormingen uitvoeren op de arbeidsmarkt, het excellentiepact voor het hoger onderwijs terugdraaien en "werken aan de veiligheid". "Onze overwinning is niet gebaseerd op een misverstand, maar op een duidelijk programma", voegde hij nog toe. "De coalitie zal die verantwoordelijkheden moeten opnemen, maar uiteraard met het respect voor alle partners."
Nagelbijten voor Vlaams Parlement: N-VA en Vlaams Belang samen geen meerderheid
N-VA en Vlaams Belang kunnen dan toch samen geen meerderheid vormen in het Vlaams Parlement. Met bijna alle stemmen geteld komen beide partijen uit op 31 zetels of samen 62. Dat is mathematisch onvoldoende voor een meerderheid in het Vlaams Parlement, dat 124 zitjes telt. Ook de huidige meerderheid van N-VA, CD&V en Open Vld heeft geen meerderheid meer. De huidige coalitie blijft steken op 57 zetels, een verlies van 13 zitjes tegenover 2019.
Procentueel wordt N-VA met 24 procent van de stemmen de grootste terwijl Vlaams Belang uitkomt op 22,8 procent. In zetels komen beide partijen uit op 31.
Op de derde plaats is er een ex aequo tussen Vooruit en cd&v. Beide partijen komen uit op 16 zetels. Voor Vooruit is dat een status quo, voor cd&v een verlies van drie zetels.
Ook Open Vld en PVDA komen uit op evenveel zetels: 10. Maar terwijl het voor Open VLD gaat om een verlies van 6 zetels, gaat het bij PVDA om een winst van 6 zetels.
Groen verliest 5 zetels en komt uit op 9 zitjes in het Vlaamse halfrond. Team Fouad Ahidar van voormalig Vooruit-politicus Fouad Ahidar komt verrassend in het Vlaams Parlement met 1 zitje.
Qua coalities is een meerderheid tussen N-VA en Vlaams Belang dus uitgesloten. Ook een heruitgave van de huidige coalitie (N-VA, Open Vld, cd&v heeft geen meerderheid. Als het cordon sanitaire niet sneuvelt, dan zou een regering met drie partijen enkel kunnen tussen N-VA, Vooruit en cd&v. Maar die coalitie heeft een quasi onwerkbare meerderheid van 63 zetels.
Dezelfde coalitie met Groen of Open Vld erbij zou een stuk ruimer zijn, maar Open Vld-voorzitter Tom Ongena heeft al laten verstaan dat zijn partij voor de oppositie kiest. Een regering met Groen erbij is dan weer niet de droomcoalitie van N-VA-voorzitter Bart De Wever.
Ook Antwerpen volledig geteld: N-VA behoudt acht zetels in Kamer
In de kieskring Antwerpen, die volledig is geteld, haalt N-VA voor het Vlaams Parlement 28 procent en 10 zetels, een verlies van 2. Vlaams Belang wint dan weer 2 zetels en komt uit op 8 met 23,1 procent van de stemmen. Vooruit is de derde partij met 12,1 procent, goed voor 4 zetels, PVDA wordt de vierde partij met 10,9 procent en 4 zetels. Cd&v haalt met 10,2 procent 3 zetels, Groen (7,6 procent) en Open Vld (5,9 procent) halen elk 2 zetels.
In de Kamer heeft N-VA ruim 30 procent van de stemmen gehaald. De lijst van voorzitter Bart De Wever blijft met 30,97 procent min of meer status quo en behoudt acht zetels in de Kamer. Vlaams Belang maakt een sprong naar 20,97 procent (+2,17) maar blijft steken op vijf zetels.
Vooruit en cd&v komen elk uit op drie zetels. Procentueel zijn de socialisten wel iets groter dan de christendemocraten - 10,74 tegen 10,57 procent - maar voor Vooruit is dat wel 2,69 procentpunt winst, terwijl cd&v een half procentpunt verliest.
PVDA en Groen behouden hun twee zetels. Maar ook hier zijn het de communisten die 2,87 procentpunt stijgen, terwijl de groenen 3,41 procentpunt moeten prijsgeven. Open Vld haalt nipt de kiesdrempel en houdt maar een van zijn twee zetels over.
VB grootste in Limburg, Marino Keulen na 29 jaar uit parlement
In Limburg zijn alle resultaten geteld. Vlaams Belang wordt er de grootste met 5 zetels (+2), net voor N-VA met 4 zetels. Groen verliest zijn enige Limburgse zetel en Open Vld zakt van 2 naar 1 zetel, waardoor Marino Keulen na 29 jaar uit het Vlaamse halfrond verdwijnt.
Vlaams Belang verovert 5 van de Limburgse zitjes in het Vlaams Parlement. Die gaan naar lijsttrekker Chris Janssens en naar Roosmarijn Beckers, Michiel Awouters, Leo Pieters en Mercina Claesen, die op de valreep nog haar zetel behoudt ten nadele van Toon Vranken.
N-VA wordt de tweede grootste en komt uit op 4 zetels. Die gaan naar Zuhal Demir - die met 59.834 voorkeurstemmen de stemmenkampioen van de provincie is - gevolgd door Tom Seurs en Karolien Grosemans. Voormalig parlementsvoorzitter Jan Peumans springt met meer dan 20.000 voorkeurstemmen vanop zijn lijstduwersplaats naar een zitje.
Vooruit blijft stabiel op twee zetels. Die zijn voor lijsttrekker Kris Verduyckt en huidig parlementslid Els Robeyns. Ook cd&v blijft stabiel op drie zitjes. Die gaan naar minister Jo Brouns, An Christaens en Toon Vandeurzen. Status quo is er ook voor PVDA, waar lijsttrekker Gaby Colenbunders zal zetelen.
Verlies is er onder meer voor Open Vld. De Vlaamse liberalen moeten 1 zetel inleveren, waardoor Marino Keulen, die tweede stond op de lijst, na bijna drie decennia uit het Vlaams Parlement verdwijnt. Enkel huidig minister Lydia Peeters kan haar zitje behouden.
Groen duikt onder de kiesdrempel en verliest zijn enige Limburgse zitje. Bright Adiyia zal Johan Danen dus niet opvolgen in het Vlaamse halfrond.
PS haalt Les Engagés in op tweede plek in Wallonië
Bij de verkiezingen voor het Waals Parlement lijkt het erop dat niet Les Engagés de tweede partij wordt, maar wel PS.
Het is al lang duidelijk dat de liberale partij MR de grootste wordt in het Waals Parlement. De partij van voorzitter Georges-Louis Bouchez flirt er met de kaap van 30 procent. Momenteel staat ze op 29,7 procent, ruim 8 procentpunt meer dan bij de vorige verkiezingen.
Bij de eerste gedeeltelijke resultaten stond Les Engagés op de tweede plaats, maar intussen is zij ingehaald door PS. De socialisten staan nu op 23 procent (ruim 3 procentpunt minder dan in 2019), terwijl Les Engagés op 21 procent staat (+10 procentpunt). Dan volgen PTB met 11,9 procent, Ecolo met 7,1 procent en DéFI met 2,7 procent.
In zetels komt dat neer op 26 voor MR, gevolgd door PS met 19. Les Engagés haalt 17 zetels, PTB 8 en Ecolo 5. Winnaar MR heeft zo een ruime keuze in mogelijke coalitiepartners, met als mogelijke optie een centrumrechtse coalitie met Les Engagés (samen 43 zetels op 75).
Stel hier uw eigen meerderheid samen voor de verschillende parlementen.
Europa: Vooruit en MR winnen zetel, Open Vld en Ecolo verliezen er een
Ook de uitslagen van de Europese verkiezingen zijn intussen binnen. N-VA en Vlaams Belang behouden hun 3 zetels. MR wint er één en komt eveneens op 3 zetels. Vooruit en PVDA winnen ook elk een zetel, en komen zo op 2.
Cd&v, Les Engagés en PS blijven op twee zetels. Open Vld en Ecolo verliezen een zetel en behouden er elk nog één. Ook Groen behoudt haar ene zetel.
Von der Leyen belooft ‘bastion tegen uiterst links en rechts’
Ursula von der Leyen, de christen-democratische voorzitter van de Europese Commissie, belooft na de verkiezingen een ‘bolwerk tegen de uitersten van links en rechts’ te bouwen in het nieuwe Europees Parlement. Volgens de laatste prognose wordt haar centrum-rechtse Europese Volkspartij (EVP) daar de grootste partij.
Radicaal-rechtse en extreem-rechtse partijen boeken naar verwachting in meerdere EU-landen grote winst. In aanloop naar de verkiezingen zocht Von der Leyen echter toenadering tot onder meer de radicaal-rechtse premier van Italië, Giorgia Meloni. In een verkiezingsdebat sloot de Commissievoorzitter bovendien niet uit dat de christen-democraten in het Europees Parlement zullen samenwerken met de rechts-conservatieve Europese Conservatieven en Hervormers.
Samenwerking met de meest radicaal-rechtse Europese fractie, Identiteit en Democratie (I&D), is voor Von der Leyen wel taboe. Onder meer het Franse Rassemblement National, dat in de exitpoll een verpletterende overwinning lijkt te boeken, behoort tot die fractie. De Duitse AfD werd vorige maand uit de I&D-fractie gezet nadat lijsttrekker Maximilian Krah in opspraak was gekomen door een uitspraak waarin hij de misdaden van SS’ers bagatelliseerde.
Daan de Vries
Van Arizona tot Zweeds: welke coalities zijn mogelijk?
Nu de resultaten bekend zijn, is het puzzelen geblazen. Welke regeringen zijn straks mogelijk? De Morgen lijst de mogelijkheden op.
Tom Ongena (Open Vld): 'Geen mandaat' om in regering te stappen
"Het is heel duidelijk dat de Vivaldi-formule uitgeregeerd was en dat de kiezer iets anders wil." Dat zegt Open Vld-voorzitter Tom Ongena in het voorzittersdebat op VRT.
Volgens hem heeft Open Vld met zijn slechte score "geen mandaat gekregen" om in een regering te stappen. "Ik had op voorhand gezegd dat, als we een rol van betekenis zouden willen spelen, we dubbele cijfers zouden moeten halen", klinkt het veelzeggend.
Feest bij MR en Les Engagés: Wallonië kleurt (licht)blauw
Wallonië kantelt niet verder naar links, maar koos meer dan ooit voor de liberale MR. Daarnaast valt vooral de forse winst op voor Les Engagés, wier voorzitter Prévot voortaan de bijnaam Pivot draagt.
De Wever blijft voorzichtig
Bart De Wever is bijzonder voorzichtig in het VRT-debat onder de Vlaamse partijvoorzitters. Volgens hem is het nog te vroeg om te spreken over hoe het nu verder moet. “De oorlogsmist moet nog neerdalen”, zegt hij.
De Wever nestelt zich zo al in zijn toekomstige rol als Vlaams informateur. Vanaf morgen zal hij voorzichtig beginnen aftasten wat mogelijk is, Vlaams en federaal. Zeker wat het federale niveau betreft, is het sowieso nog wachten op de finale cijfers. De Wever: “Ik heb nog geen diepte-analyse.”
Voor Vlaams Belang houdt De Wever wel duidelijk de deur dicht. “Ik heb als voorzitter gezegd wat ik wil doen en wat niet. Die carrément neen tegen Vlaams Belang heeft me ook veel stemmen gekost. Mijn mailbox zat propvol met boodschappen van mensen: ‘Nu stem ik zeker Vlaams Belang’.”
Hoe kon Alexander De Croo zo pijnlijk onderuitgaan? ‘Dit is veel slechter dan we hadden verwacht’
De zwaarste verkiezingsnederlaag ooit voor Open Vld drukt premier Alexander De Croo met de neus op de feiten. Op geen enkel moment bleek hij in staat om het dobberende blauwe schip weer op koers te krijgen. Een reconstructie in vijf bedrijven.
Van Grieken: 'Een Vlaamse meerderheid, daar klopt mijn hart sneller van'
“Wij zijn de partij die de meeste stemmen bij wint. Maar we zijn niet de grootste geworden,” geeft Tom Van Grieken toe in het eerste debat na de verkiezingen, op VRT. “We zijn wel de grootste in drie provincies. Maar mijnheer de Wever is de winnaar van deze verkiezingen.”
Voor Van Grieken is deze uitslag een bittere pil. Hij had er alle vertrouwen in dat Vlaams Belang de grootste partij van Vlaanderen zou worden, en dat hij de Vlaamse formatie zou kunnen leiden. Het is anders uitgedraaid. Maar dat ligt niet aan een slechte campagne, zegt Van Grieken. “Als een partij vooruit gaat, denk ik niet dat je het slecht gedaan hebt.”
De VB-voorzitter reikte ook de hand aan Bart De Wever. Hun beide partijen lijken in het Vlaams Parlement af te stevenen op een nipte meerderheid. “Een V-meerderheid, daar klopt mijn hart heel snel van als Vlaams-nationalist.”
Bart De Wever krijgt een mandaat van de kiezer. En nu?
Tot ieders verrassing staat niet Tom Van Grieken (VB) maar toch weer Bart De Wever (N-VA) te pronken met de titel van grootste partij in Vlaanderen. Hoe kreeg de N-VA dat voor elkaar? En vooral: wat nu? Een verkiezingsdag in vijf lessen.
Georges-Louis Bouchez (MR) wil centrumrechts
Volgens MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez - de winnaar langs Franstalige kant - zijn de resultaten van de verkiezingen duidelijk: de Belgen willen geen Vivaldi meer. “Er moet een centrumrechtse as komen die hervormingen doorvoert.”
Hij kijkt daarvoor uitdrukkelijk naar N-VA. “Al moeten we zeggen dat het niet met twee zal lukken. Het Paleis zal nu consulteren.” Bouchez wil liefst Open Vld erbij maar de Vlaamse liberalen denken na over een oppositiekuur.
‘Linkse wind’ in Finland, Denemarken en Zweden
In Finland, waar vrijwel alle stemmen zijn geteld, is het succes van de Linkse Alliantie de verrassing van de dag. De partij krijgt 17,3 procent van de stemmen en eindigt daarmee als tweede, achter de liberaal-conservatieven (24,8 procent). In 2019 haalde de partij slechts 6,9 procent. Stemmentrekker is de populaire partijleider Li Andersson, die nu dus naar Brussel vertrekt. Ze kreeg bijna 250 duizend voorkeursstemmen, een record.
In Denemarken hebben volgens de exitpoll de ‘ecosocialisten’ van de Socialistische Volkspartij (SF) de verkiezingen gewonnen. Met 18,4 procent van de stemmen laten ze de Sociaal-democraten van premier Mette Frederiksen (15,4 procent) en diens liberale coalitiepartner Venstre (13,9 procent) achter zich. De liberalen verliezen flink ten opzichte van 2019, toen ze bijna een kwart van de stemmen kregen.
In Zweden valt de Milieupartij op met 15,7 procent van de stemmen, en wordt daarmee derde. Ook de Linkse Partij groeit en krijgt 10,7 procent van de stemmen. De grootste partij is (zoals vaak) de Sociaal-democraten. De partij verliest een beetje (-0,4 procent) maar krijgt nog altijd 23,1 procent van de stemmen, aldus de exitpoll. ‘Er waait een linkse wind in Zweden’, zei partijsecretaris Tobias Baudin vanavond tegen een tevreden aanhang.
Jeroen Visser
Nog tot middernacht
Nu de stemmen bijna allemaal geteld zijn, bent u bij De Morgen de komende maanden aan het juiste adres voor deskundige analyses, diepgravende interviews en scherpe opinies. Profiteer nog tot middernacht van een uitzonderlijk verkiezingsaanbod van 1,95 euro per week.
Jong VLD: 'De huidige partijtop overtuigt niet'
"De kiezer heeft een duidelijk signaal gegeven: de huidige partijtop van Open Vld overtuigt niet." Dat is de conclusie van jongerenvoorzitter Sepp Tyvaert van Jong VLD na de verkiezingsnederlaag van de Vlaamse liberalen.
Volgens Tyvaert kon Open Vld onvoldoende wegen op het beleid van Vivaldi. "Aangezien Open Vld met dit resultaat nog minder zal kunnen wegen, is het een evidentie dat deze partij nu werk maakt van een generatiewissel en totale vernieuwing. En dit vanuit de oppositie. Het is grondig tijd dat deze partij eindelijk de principes laat primeren op de postjes."
Groen wil zo snel mogelijk Brusselse regering vormen
Groen leidt in Brussel de onderhandelingen en wil er zo snel mogelijk een regering vormen. Dat heeft covoorzitster Nadia Naji zondag verklaard in haar toespraak voor de militanten.
Groen is bij de verkiezingen voor het Brussels parlement nog vooruit gegaan en wordt afgetekend de grootste. Het was een zichtbaar emotionele minister en lijsttrekster Elke Van den Brandt die het applaus in ontvangst nam. "We willen de komende jaren dat werk verderzetten", aldus Naji.
Video wordt geladen...
In Brussel gaan de groenen erop vooruit, maar elders in het land is dat niet het geval. De kopstukken van de partij zien dat anders. Daarbij verwijzen ze naar de peilingen in de aanloop naar de verkiezingen. "Eén ding is heel duidelijk: tegen de stroom in, Groen krijg je niet zomaar klein", stelde de andere covoorzitter Jeremie Vaneeckhout. "Groen houdt stand."
Vaneeckhout verwees ook naar de sterke vooruitgang van Vlaams Belang. "Helaas groeit extreemrechts ook in Vlaanderen. Ondanks de overwinningsnederlaag scoren ze hoog en dat baart ons zorgen", luidt het. Maar, benadrukte Naji, "wij verrechtsen niet. Groen is de bondgenoot van elke minderheid in dit land." "Wij zullen altijd de mensenrechten verdedigen, wij zullen altijd de menselijkheid beschermen en willen de veerkracht in de samenleving versterken", verwoordde Petra De Sutter het.
Magnette: Niet resultaat waar we op gehoopt hadden in Wallonië
De voorlopige resultaten van de PS in Wallonië zijn niet zo goed als de partij had gehoopt. Dat zei voorzitter Paul Magnette in een korte toespraak voor zijn militanten.
Volgens de gedeeltelijke resultaten zou de PS de tweede of de derde partij in Wallonië worden, na de MR en mogelijk ook Les Engagés. Magnette wilde rond 21.30 uur geen grote uitspraken doen over de resultaten zolang er geen duidelijkheid is, maar wilde zijn militanten toch toespreken.
In Brussel lijkt de partij stand te houden, maar in Wallonië "zien we een tendens van een erosie van ons resultaat, dat niet zo goed is als we hadden gehoopt".
Magnette drukte ook zijn ongerustheid uit over de "stijgende tendens van rechts en centrumrechts, die we ook zien in de andere gewesten in ons land en in heel Europa. We zien een duidelijke verschuiving van het globale politieke landschap naar rechts". En hoewel het Vlaams Belang niet de grootste partij is geworden in Vlaanderen, heeft de partij toch beter gescoord dan in 2019.
Het partijbureau komt maandagnamiddag samen om de resultaten te bespreken en te analyseren, en om te bekijken welke houding de partij zal opnemen in de komende maanden. "We gaan altijd blijven vechten voor onze waarden", aldus de PS-voorzitter nog.
N-VA en Vlaams Belang hebben zeer nipte meerderheid in Vlaams Parlement
De zetelverdeling is nog niet definitief, maar met meer dan 92 procent van de stemmen geteld hebben N-VA en Vlaams Belang nipt samen een meerderheid van 63 zetels op 124. De eerste partij zou er 32 halen, de tweede 31. N-VA geeft er drie prijs en Vlaams Belang wint er acht.
Vooruit wordt de derde grootste fractie, met 16 zetels ten opzichte van 13 in 2019. Daarna volgt cd&v, dat vier zetels moet prijsgeven en op een totaal van 15 uitkomt. PVDA wint liefst zes zetels en mag nu tien mensen sturen. Open Vld verliest zes zetels en haalt er net als PVDA tien. Groen geeft vijf zetels prijs en haalt er nu negen.
Het Brusselse Team Fouad Ahidar, dat zich afscheurde van Vooruit, haalt ook een zetel binnen. Els Ampe en haar initiatief Voor U niet.
Ook N-VA, cd&v en Vooruit hebben samen voorlopig slechts een zeer nipte meerderheid van 63 zetels. De huidige meerderheid van N-VA, cd&v en Open Vld is zijn meerderheid wel al zeker kwijt, met voorlopig slechts 57 zetels.
Is Bart De Wever (N-VA) nu op weg naar het premierschap?
Verbazing alom: Bart De Wever en de zijnen houden Vlaams Belang af. Ligt de weg naar de Zestien nu open?
Vooruit-kopstukken als helden onthaald door aanhangers
Onder de tonen van 'Girl on Fire' van Alicia Keys werd Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere verwelkomd in bar Plein Publiek, op de Brusselse Kunstberg. Een uitzinnige rood-geklede menigte scandeerde lange tijd "Melissa, Melissa, Melissa".
"Voor het eerst in twintig jaar zijn we erin geslaagd om te winnen", aldus Depraetere, die samen met Conner Rousseau en ministers Frank Vandenbroucke en Caroline Gennez het - te kleine - podium deelde. De Vooruit-voorzitter bedankte onder meer haar aanhang en "de twee beste ministers van het land".
Video wordt geladen...
Depraetere richtte zich ook specifiek tot Conner Rousseau, die zichtbaar nederig op het toneel stond. "Ik heb er altijd in geloofd dat we vandaag, op de dag van de verkiezing, een sterk resultaat konden neerzetten. Dat we terug één ploeg zouden zijn", klonk het, waarna de aanwezigen "Conner" scandeerden.
Zowel op Vlaams als op federaal niveau ziet het ernaar uit dat Vooruit de derde of vierde grootste partij wordt. Daardoor zou het bij de regeringsgesprekken wel eens een belangrijke rol kunnen spelen. "Wij staan de komende dagen open voor alle gesprekken en willen altijd onze verantwoordelijkheid opnemen", zette Depraetere de deur open.
Christope Deborsu krijgt bier over zich bij Vlaams Belang
Christophe Deborsu, Belgisch Wetstraatjournalist bij de RTBF, is bekogeld met bier door iemand uit het publiek op de partijbijeenkomst van Vlaams Belang in Londerzeel. Hij was aan de telefoon met een collega toen hij benaderd werd, zegt hij. “Ik ben ontgoocheld.” De bijeenkomst is verder gemoedelijk verlopen.
Conner Rousseau is verkozen als lijstduwer
Een van de meest in het oog springende figuren van deze verkiezingen was ongetwijfeld Conner Rousseau. De voormalige Vooruit-voorzitter was lijstduwer in Oost-Vlaanderen voor het Vlaams Parlement, geen evidente plek om verkozen te geraken. Daar slaagde Rousseau dus wel in. Meer zelfs: hij haalde het meeste voorkeurstemmen van iedereen in Oost-Vlaanderen, meer dan de lijsttrekkers dus ook.
De Wever en Van Grieken als grote slokoppen, Rousseau overklast lijsttrekkers: deze politici haalden de meeste voorkeurstemmen
Hoe Vlaams Belang in de laatste rechte lijn een historische winst verspeelde
Vlaams Belang had een historische monsterscore binnen handbereik. Maar in het zicht van de meet struikelde de partij alsnog, na twee pijnlijke campagneweken. Waar liep het mis?
Opeens was daar weer het VB zoals iedereen het al lang kent: hardvochtig, hyperconservatief, xenofoob en misnoegd
Jambon: 'Mooiste overwinning tot nu toe want onverwacht'
Volgens Vlaams minister-president Jan Jambon had N-VA "in de stoutste dromen" het verkiezingsresultaat niet verwacht. Het is "misschien de mooiste overwinning tot nu toe omdat die zo onverwacht" is, zo reageerde hij voor de camera van Belga.
"Ik moet eerlijk zeggen, in de stoutste dromen hadden we dit niet kunnen denken. Ik ben de kiezer enorm dankbaar dat men door de loze praatjes heen heeft gekeken" en gekeken heeft wie er "met serieuze voorstellen komt en serieus beleid voert".
Daarbij verwees Jambon naar het eigen verkiezingsprogramma. "Anderen zijn met loze praatjes gekomen, met beloftes. En de Vlaming heeft dat doorprikt en heeft gezien dat met de budgettaire situatie op federaal niveau, dit allemaal onbetaalbaar is."
Welke partijen een regering zouden vormen, dat is werk voor morgen. "Morgenvroeg met een nuchter hoofd bekijken wat kan en niet kan ...", klonk dat. Voor N-VA was de inzet het marktleiderschap behouden en dat heeft N-VA gerealiseerd, aldus Jambon. "In het verleden hebben we grote overwinningen behaald. Maar ik zei net tegen de voorzitter, 'dit is misschien wel de mooiste overwinning die we tot nu toe behaald hebben', omdat die zo onverwacht was. Het doet deugd."
Gaat Bart De Wever dan voor het premierschap? Volgens Jambon houdt de partij zich aan haar belofte. Als De Wever een mandaat krijgt van de kiezer - "vriend en vijand moet toegeven dat het zo is" - dan "ging hij proberen om ook op federaal vlak de leiding te nemen om de hervormingen door te voeren die zo broodnodig zijn in dit land".
Van Els Ampe tot Quickie: vijf grote verliezers van deze verkiezingen
Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar toch tekenen zich al vijf duidelijke verliezers af in Vlaanderen. De Morgen zet ze voor u op een rij.
Gwendolyn Rutten in tranen: 'Dit doet pijn'
Vlaams minister Gwendolyn Rutten (Open Vld) reageert teleurgesteld op het slechte verkiezingsresultaat van haar partij. "Ik ben een liberaal in hart en nieren, en dan doet dat pijn", klonk het in tranen tijdens een interview met VTM.
"Het is slecht", geeft Rutten toe. "We'll be back, maar vanavond moeten we dit even verteren. (...) Laat ons eventjes toe om deze zware opdoffer te verwerken, om die intern te bespreken en om er lessen uit te trekken."
Volgens Rutten ziet het er in haar provincie Vlaams-Brabant wel naar uit dat de liberalen hun zetels kunnen behouden. "Dat zou toch een opsteker zijn", zegt ze. "Ik doe met hart en ziel aan politiek en dan weet je, 'you win some, you lose some', vallen en terug opstaan. Als het van mij afhangt, staan we morgen terug op."
Video wordt geladen...
Van Bart De Wever tot Jos D’Haese: de winnaars van deze verkiezingen
Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar toch tekenen zich al vier duidelijke winnaars af. De Morgen zet ze voor u op een rij.
‘Je ziet nu al dat er een perceptiestrijd losbarst’
Video wordt geladen...
Frans president Macron kondigt vervroegde verkiezingen aan na nederlaag in Europese verkiezingen
De Franse president Emmanuel Macron heeft de Assemblée nationale, het Franse parlement, ontbonden. Dat kondigt hij aan na de tegenvallende resultaten van de Europese verkiezingen. In Frankrijk is de radicaal-rechtse partij Rassemblement National (RN) de grote winnaar geworden.
Tom Ongena kondigt einde voorzitterschap aan en wil dat Open Vld naar oppositie gaat
Tom Ongena stopt als voorzitter van Open Vld. Dat heeft hij zondag op het partijhoofdkwartier in de Melsensstraat in Brussel aangekondigd na de verkiezingsnederlaag van de liberalen. Het partijbestuur komt morgen/maandag samen om de kwestie te bespreken.
"We zijn verslagen, we hebben de verkiezingen grandioos verloren", zegt Ongena aan Belga. "Ik denk dat we als partij voor een belangrijke vernieuwingsoperatie staan."
Voor Ongena is het duidelijk dat de liberalen aan een oppositiekuur toe zijn. "We hebben op geen enkele manier een mandaat gekregen van de kiezers om mee te besturen. Ik was daar voor de verkiezingen heel duidelijk over. Als we niet meer dan 10 procent halen, kunnen we niet wegen op het beleid, en stappen we dus niet in een regering."
Ongena denkt niet dat deze nederlaag voor frictie tussen de verschillende vleugels in de partij zal zorgen. "Ik heb een team gezien in de campagne en we gaan dit nu intern bespreken. Ik hoop voor alle militanten die de voorbije weken en maanden keihard gewerkt hebben dat dat ook intern blijft."
Ongena werpt als voorzitter de handdoek in de ring. "Ik zal de partij blijven steunen, maar ik denk dat de leiding van de partij aan anderen is."
Ongena (48) trok de Vlaamse lijst van de Vlaamse liberalen in de provincie Antwerpen. Na de verkiezingen van 2019 kwam hij als opvolger van Bart Somers in het Vlaams Parlement, maar moest dat zitje tegen het einde van de legislatuur weer aan Somers afstaan, toen die opstapte als Vlaams minister.
Ongena is pas sinds vorig jaar partijvoorzitter, als opvolger van Egbert Lachaert, al kwam er intern kritiek op de manier waarop die verkiezing werd georganiseerd.
Met Vooruit-militanten in café ’t Hemelrijk in Sint-Niklaas
Een van de vragen deze verkiezingen was: krijgt Conner Rousseau, zoals hij het zelf noemde, een tweede kans van de kiezer? Het antwoord kennen we ondertussen: ja.
In zijn stamcafé ’t Hemelrijk in Sint-Niklaas was de opluchting groot. "Dit is een heel sterk Conner-effect."
MR blijft op kop in Wallonië, verschil tussen Les Engagés en PS wordt kleiner
In Wallonië is iets meer dan de helft van de stembureaus geteld voor de verkiezingen van het Waals Parlement. Het is duidelijk dat MR de stembusslag wint, maar daarachter wordt het verschil tussen Les Engagés en PS kleiner.
Met 704 van de 1.374 stembureaus geteld, staat de liberale partij MR op 30,4 procent, 9 procentpunt meer dan in 2019. Les Engagés van voorzitter Maxime Prévot wordt voorlopig de tweede partij, met 22,5 procent van de getelde stemmen, bijna een verdubbeling tegenover de uitslag van voorloper cdH bij de vorige verkiezingen. De partij PS volgt met 21,6 procent (-4,5 procentpunt). De kloof met Les Engagés lijkt wel kleiner te worden dan bij eerdere cijfers zondagavond.
De derde partij volgens de voorlopige resultaten is PVDA-PTB (10,8 procent), voor Ecolo (7,6 procent) en DéFI (2,7 procent).
De uitslagen betekenen dat MR en Les Engagés samen een meerderheid in het Waals Parlement zouden halen. Voorlopig komen beide partijen uit op 46 van de 75 zetels.
Cd&v-voorzitter Mahdi: 'Cd&v kapot? Het tegendeel is bewezen'
"Er is geen reden om te zegevieren, dit is een tussenstop voor onze partij." Dat zei cd&v-voorzitter Sammy Mahdi zondagavond tegenover de militanten. "We moeten de vernieuwing die deze partij heeft ingezet doorduwen. We moeten de komende jaren hard blijven werken om te bewijzen dat het centrum terug zal zijn van nooit weggeweest."
Afhankelijk van het bestuursniveau staat CD&V momenteel op een verlies van 1 tot 2 procent ten opzichte van het vorige verkiezingsresultaat. "Twee jaar geleden stonden we wel ergens anders", zei Mahdi in een verwijzing naar de slechte peilingen. "Toen zijn we geëvolueerd van een van de elfjes naar een achtje. We werden ten dode opgeschreven. Vandaag moeten we kijken naar waar we nu staan. Hadden we twee jaar geleden gezegd dat we hier zouden staan met 12 à 13 procent, dan hadden de meesten ons voor zot verklaard."
Volgens de cd&v'er betekent dat echter niet dat de partij sowieso wil toetreden tot de regeringen. "Inhoudelijk weet ik wat we willen (...) In welke rol cd&v dat de komende jaren zal doen: time will tell. Wij zullen altijd onze principes dicht bij ons houden en zorgen dat daar rekening mee wordt gehouden. Anders heeft het geen zin om mee te besturen", aldus Mahdi.
"De meeste mensen die mij kennen, hebben gezien dat ik niet te chanteren ben. We hebben heel duidelijke voorwaarden. Als daar rekening mee wordt gehouden, willen wij luisteren. Maar we moeten vasthouden aan onze principes als we kiezers willen overtuigen."
Hedebouw: 'Niemand kan nog naast PVDA kijken'
"Wij zijn de enige nationale partij en een van de grootste fracties van het federaal parlement. Vandaag kan niemand nog naast PVDA kijken." Dat zei PVDA-PTB-voorzitter Raoul Hedebouw zondag tijdens zijn speech in La Madeleine in Brussel.
"De kiezer heeft gesproken en PVDA is een van de grote winnaars van de verkiezingen", aldus Hedebouw voor een enthousiast publiek. De partij haalt het beste resultaat ooit, met bijna een verdubbeling in Vlaanderen (van 5,3 naar 9 procent) en een derde plaats in Brussel, van 13,5 naar 19 procent. "In Wallonië moeten we nog wachten op de resultaten, maar we zien een consolidatie van de score van 2019, dat is belangrijk voor ons."
"Sommigen hebben gedacht dat het vandaag zou draaien rond een splitsing van het land. Wij laten de roep van eenheid door heel het land klinken", aldus Hedebouw ook. "In alle parlementen staat PVDA sterker dan ooit, met nieuwe krachten, jongeren en arbeiders, die een frisse wind door de parlementen blazen."
De keuze is volgens Hedebouw duidelijk: "Ofwel de N-VA die 4,5 miljard wil besparen, ofwel wij die een miljonairstaks willen om te investeren in de zorg, pensioenen en het onderwijs."
Van Els Ampe tot Quickie: vijf grote verliezers van deze verkiezingen
Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar toch tekenen zich al vijf duidelijke verliezers af in Vlaanderen.
Europese verkiezingen: Europese Volkspartij grootste fractie, radicaal-rechts groeit
De Europese Volkspartij zou met 181 van de 720 zetels de grootste politieke fractie in het Europees Parlement blijven, zo blijkt uit eerste projectie op basis van exitpolls van de Europese verkiezingen. In de centrumfractie EVP zetelen onder meer cd&v en Les Engagés. Het is ook de fractie van huidig Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Verder stevenen de radicaal-rechtse fracties wel af op winst, terwijl de liberale en groene fracties fors dreigen te verliezen.
De officiële resultaten worden pas na 23 uur bekend gemaakt.
‘Tom Van Grieken zat niet goed in de campagne, ook in Het Conclaaf kwam hij niet goed uit de verf’
Hoe komt het dat, ondanks de peilingen, N-VA heeft standgehouden als grootste partij? En waarom blijft de opmars van Vlaams Belang onder de verwachtingen?
"De N-VA heeft misschien stemmen verloren aan Vlaams Belang, maar heeft er ook gewonnen bij de liberalen en de christendemocraten", analyseert politicoloog Dave Sinardet.
Van Grieken tegen De Wever: 'Laat deze historische kans niet liggen'
“Laat er geen onduidelijkheid over bestaan, de Vivaldi-regering van De Croo is afgestraft en Vlaams Belang heeft gewonnen in drie van de vijf provincies”, spreekt Vlaams Belang voorzitter Tom Van Grieken. Onder luid gejuich kwam hij de partijbijeenkomst in Londerzeel binnen. De vlaggen van Vlaams Belang wapperen, zijn aanhangers scandeerden zijn naam.
Toch geeft Van Grieken toe dat hij op meer had gehoopt en in heel Vlaanderen graag de eerste partij was geworden. Van Grieken feliciteert N-VA met de overwinning. Hij roept N-VA op om deze “historische kans” niet te laten liggen om samen een regering te vormen. Voorlopig lijkt zo'n coalitie wel nipt geen meerderheid te halen.
“Het is een mooie overwinning van het Vlaams Belang”, laat Vlaams Belang-kopstuk Chris Janssens in een eerste reactie aan De Morgen weten. “In drie van de vijf provincies zijn we de grootste. Dus dat is een mooi resultaat. Tegelijkertijd was het de uitdrukkelijke ambitie om de grootste te worden, maar de tegenstand was sterk in de persoon van Bart De Wever. Ze hebben de verkiezingen in de perceptie gewonnen, want ze blijven de grootste partij. Daar moeten we ze mee feliciteren.”
Bekijk de toespraak van Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken:
Video wordt geladen...
0 件のコメント:
コメントを投稿